Τα βιβλία του φθινοπώρου 2023: Τι θα διαβάσουμε τις μέρες που έρχονται

Επιλέξαμε και φέτος όχι την εξαντλητική παρουσίαση των νέων εκδόσεων αλλά την σταχυολόγηση τάσεων και προτάσεων που ξεχωρίζουν. Αυτά είναι μερικά από τα πιο ενδιαφέροντα βιβλία που θα συναντήσουμε τους επόμενους μήνες στα φυσικά και ηλεκτρονικά βιβλιοπωλεία ενώ πολλά ακόμη θα προστεθούν στη συνέχεια. Καλές αναγνώσεις!

 ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΠΕΖΟΓΡΑΦΙΑ 

Μυθιστορήματα

Η τριλογία του «Δράκου της Πρέσπας» της Ιωάννας Μπουραζοπούλου αφηγείται από τρεις διαφορετικές οπτικές, την εμφάνιση ενός τέρατος στη Μεγάλη Πρέσπα. Τη λίμνη που μοιράζονται τρεις μικρές χώρες ευάλωτες σε δαιμόνια και κακοδαιμονίες: η Ελλάδα, η Βόρεια Μακεδονία και η Αλβανία. Στον τρίτο τόμο, Η μνήμη του πάγου (εκδ. Καστανιώτη) θα γνωρίσουμε την κοινότητα των τοξοτριών και των ιερειών δρακολόγων, τις αμαζόνες της λίμνης, που αγωνίζονται να λύσουν το αίνιγμα του δράκου. Μια κατάδυση στο παγωμένο ασάλευτο τοπίο της δυτικής όχθης της Πρέσπας, όπου τίποτε δεν είναι όπως φαίνεται.

Νέο μυθιστόρημα αναμένουμε και από τον Ισίδωρο Ζουργό, με τίτλο Παλιές και νέες χώρες (εκδ. Πατάκη). Στα 1885 ένας άνδρας και μια γυναίκα συναντιούνται στην οθωμανική Θεσσαλονίκη. Ένα άνοστο αστείο, κάποια βλέμματα και αρκετά μυστικά είναι αρκετά για να ξεκινήσει μια ερωτική σχέση ανάμεσα σε έναν αφελή κι ονειροπόλο άνδρα και σε μια δυναμική γυναίκα. Στην Αθήνα βασιλεύει ο Γεώργιος ο Α΄, στην Ερμούπολη το εμπόριο και στη Θεσσαλονίκη η ομίχλη. Το Παλιές και νέες χώρες είναι ένα μυθιστόρημα στα χρόνια της μπελ επόκ, της εποχής που ονομάστηκε χαρισάμενη από τους έχοντες πλούτο και δύναμη.

Νέο μυθιστόρημα και από τον Γιώργο Συμπάρδη με τίτλο Πλατεία Κλαυθμώνος (εκδ. Μεταίχμιο). Ένα μυθιστόρημα που διαδραματίζεται στην Αθήνα από το φθινόπωρο του 1967 έως την άνοιξη του 1968. Ο πρώτος χρόνος της δικτατορίας των Συνταγματαρχών μέσα από τα μάτια ενός δεκαοχτάχρονου φοιτητή της Νομικής. Η σύλληψή του στην πλατεία Κλαυθμώνος και η περιπλάνησή του στον κόσμο των ομοφυλοφίλων της εποχής.

Μυθιστόρημα αναμένουμε από τον Ανδρέα Νικολακόπουλο, έπειτα από τρεις συλλογές διηγημάτων. Το Φλόρενς Μπλαντ (εκδ. Ίκαρος) είναι γραμμένο σε τέσσερα μέρη στα οποία συναντούμε πρόσωπα, χώρες, πόλεις, εποχές, κινήματα, καταστροφές, ουσίες, και εγκλήματα με φόντο τα μεγάλα ποτάμια μιας φλεγόμενης Ευρώπης. Νερά της ζωής και του θανάτου που παρασέρνουν τους ήρωες και τους οδηγούν άλλοτε σε ασφαλείς όχθες και άλλοτε στον όλεθρο.

Νέο μυθιστόρημα και από τον Μιχάλη Μαλανδράκη με τίτλο Δυναμώστε τη μουσική, παρακαλώ (εκδ. Πόλις) — για τα μεγάλα μεγέθη που δεν μεταβολίζονται από το άτομο· για την ομορφιά και τη φασαρία, ως στιγμιαίο αντίδοτο σε όλα εκείνα που δεν θεραπεύονται· και για όσους επιζητούν την ένταση της μουσικής τόσο δυνατά ώστε να καλύπτει τα πάντα.

Μυθιστόρημα αναμένουμε και από τον Αιμίλιο Σολωμού με τίτλο Κράτα την ανάσα σου (εκδ. Καστανιώτη). Ο Ιωάννης Καλλέργης διδάσκει σε δημόσιο σχολείο Ιστορία, ενώ ασχολείται επιστημονικά με τη ναζιστική Γερμανία έχοντας ιδιαίτερο ενδιαφέρον για τη συγκεκριμένη ιστορική περίοδο. Έχει ισχυρές γνωριμίες με πολιτικούς και οικονομικούς παράγοντες χάρη στον πλούσιο κτηματομεσίτη πεθερό του. Οι μαθητές και οι γείτονές του τον εκτιμούν. Όλα όμως αλλάζουν, όταν κατηγορείται για σεξουαλική παρενόχληση μιας μαθήτριας. Οι σχέσεις με τη γυναίκα του διασαλεύονται. Διαπομπεύεται στον Τύπο, στο σχολείο, στη γειτονιά. Οι ισχυροί φίλοι του τον εγκαταλείπουν. Ο ίδιος αισθάνεται πως είναι ο αποδιοπομπαίος τράγος μιας κοινωνίας που νοσεί. Τα πράγματα μπορεί να μην είναι έτσι όπως παρουσιάζονται, αλλά η ζωή του καταστρέφεται μέσα σε μια μέρα.

Η Victoria Hislop στο νέο της μυθιστόρημα, Το ειδώλιο (μτφρ. Φωτεινή Πίπη, εκδ. Ψυχογιός) πραγματεύεται ένα θέμα εξαιρετικά ενδιαφέρον και με πολλές παραμέτρους. Στο κέντρο του η αμφιλεγόμενη απόκτηση πολιτιστικών θησαυρών και το τίμημα που είναι διατεθειμένοι να καταβάλουν κάποιοι άνθρωποι για να τους αποκτήσουν.

Νέα μυθιστορήματα επίσης από τους: Αντώνη Νικολή Περεγρίνος (εκδ. Αρμός), Άγη Πετάλα Κυμύλη ή η νήσος των κατορθωμένων δυνατοτήτων (εκδ. Εστία), Άννα Δαμιανίδη Δυο καλοκαίρια και μισό φθινόπωρο (εκδ. Μεταίχμιο), Δημήτρη Φύσσα Ο Μέσκουλας αποσύρεται για να πεθάνει (εκδ. Εστία), Τάκη Καμπύλη Το κόμμα του καλού θεού (εκδ. Καστανιώτη), Νανά Ρούσσου Συμμαθήτριες (εκδ. Αλεξάνδρεια), Διαμαντή Αξιώτη Συλλέκτης κάθε μίσους (εκδ. Κίχλη), Λίνα Βαρότση Σήκω από πάνω μου (εκδ. Μεταίχμιο), Νίκο Χριστόπουλο Υπεραστικός σταθμός (εκδ. Αλεξάνδρεια).

Έπειτα από τη βραβευμένη και πολλά υποσχόμενη πρώτη συλλογή διηγημάτων Κανείς δε μιλάει για τα πεύκα (εκδ. Κέδρος) η Καλλιρόη Παρούση επανέρχεται με το μυθιστόρημα Λίγα λόγια για μένα (εκδ. Τόπος). Ένας μεσήλικας, πατέρας τριών ανήλικων κοριτσιών, επιδίδεται σε μια παράξενη συνήθεια στο υπόγειο του σπιτιού του: επιστρέφει εμμονικά, σαν ερευνητής, στην ανάγνωση των σελίδων από ένα αλλόκοτο σημειωματάριο. Ψάχνει εναγωνίως να βρει ή να επινοήσει τον εαυτό του μέσα σε αυτές τις σελίδες των οποίων το περιεχόμενο αναπροσαρμόζεται διαρκώς και ανάλογα με τη συναισθηματική του κατάσταση.

Τους επόμενους μήνες αναμένουμε και το νέο μυθιστόρημα του Νίκου Ξένιου Αλλοτεκοίτη — Εκεί που χάθηκε η βλάστηση (εκδ. Κριτική), με το οποίο μας μεταφέρει σε ένα όχι πολύ μακρινό μέλλον όπου η βλάστηση αποτελεί παρελθόν, η ερημοποίηση έχει προχωρήσει και οι άνθρωποι ζουν εντελώς αποκομμένοι από το φυσικό περιβάλλον. Το ακραίο κόμμα «Νέοι Δρόμοι για τον Λαό» παίρνει την εξουσία, χτίζει την Αλλοτεκοίτη στην ξερή κοίτη ενός ποταμού και καταδιώκει όλους όσοι νοσταλγούν το πράσινο, τη γονιμότητα της γης, την αφθονία του νερού.

Νέο μυθιστόρημα και για τον Μιχάλη Φακίνο, με τίτλο Ρετούς (εκδ. Καστανιώτη). Ελλάδα. Αθήνα. Κυψέλη. Δώμα σε ταράτσα. Πρώτοι μήνες του κορονοϊού. Μια γυναίκα μόνη σε καραντίνα. Παίζει σκάκι με αντίπαλο τον Χρόνο, και τα αόρατα γίνονται ορατά καθώς εισβάλλει το παρελθόν. Ένα μυθιστόρημα όπου ο Χρόνος μ’ ένα πινέλο στο χέρι ρετουσάρει, ωραιοποιώντας ή μουντζουρώνοντας, τη Μνήμη.

Η πρόταση των εκδόσεων Gutenberg για την ελληνική πεζογραφία είναι το μυθιστόρημα του Βασίλη Δρόλια Οι Εξισώσεις. Οι Εξισώσεις αποτελούν ένα υβριδικό αφήγημα που εξετάζει τον τρόπο με τον οποίο λειτουργεί η σύγχρονη επιστήμη και τα πάθη της, ακονίζοντας την σκέψη του αναγνώστη τόσο για τα προβλήματα των επιστημόνων όσο και για τις κοινωνικές σχέσεις και δεσμούς που διατρέχουν την έρευνα, την μάθηση και την ανακάλυψη.

Ο Δημήτρης Παπαχρήστος με το μυθιστόρημά του Δεν αδειάζουμε να πεθάνουμε (εκδ. Τόπος) παραθέτει ιστορίες, παλιότερες αλλά και πρόσφατες, που διανθίζουν το βιβλίο, ώστε η μνήμη να κρατήσει ζωντανό το παρελθόν. Ο συγγραφέας φιλοδοξεί το μυθιστόρημα να λειτουργήσει σαν σταθμός ανεφοδιασμού για τους νέους ώστε να συνεχίσουν και να φτάσουν εκεί όπου δεν κατάφερε η γενιά του. Να μπορέσουν να προλάβουν το μέλλον γιατί αλλιώς δεν θα το συναντήσουν ποτέ, όπως χαρακτηριστικά σημειώνει.

Ο Αλέξης Σταμάτης στο νέο του μυθιστόρημα Υπήρξα τόσοι άλλοι (εκδ. Καστανιώτη) ανακαλύπτει σημειώσεις μέσα στις ρωγμές του χρόνου, και με τα θραύσματα των αναμνήσεων δημιουργεί την έως τώρα ιστορία του. Ο αφηγητής συναντά πρόσωπα που τον καθόρισαν, συγγραφείς που τον διαμόρφωσαν, ήρωες που τον στοίχειωσαν. Από τους μυστικούς κήπους της μνήμης αναδύονται ζητήματα που απασχολούν λίγο πολύ όλους μας: ο έρωτας, ο θάνατος, ο εθισμός, οι ενοχές, η πατρότητα, η φθορά του σώματος, τα κοινωνικά δίκτυα, η υποκρισία, η πολιτική ορθότητα.

Νέο μυθιστόρημα αναμένουμε και από τον Κυριάκο Αθανασιάδη με τίτλο Αυτός κι ο σκύλος του (εκδ. Διόπτρα). Ένας συνταξιούχος ζαχαροπλάστης ζει μόνος μετά τον θάνατο της γυναίκας του. Μια μέρα συναντά έναν ηλικιωμένο αδέσποτο σκύλο, τον λυπάται και τον υιοθετεί. Μαθαίνει ότι ο σκύλος προέρχεται από μια μικρή πόλη αρκετά χιλιόμετρα μακριά και αποφασίζει να τον επιστρέψει στον ιδιοκτήτη του.

Τέλος, χωρίς να αφορά την πεζογραφία ενηλίκων, να σημειώσουμε παρόλα αυτά ότι αναμένουμε ένα νέο ανέκδοτο βιβλίο της Άλκης Ζέη με τίτλο Με βάρκα ένα παπούτσι από τις εκδόσεις Μεταίχμιο. Για παιδιά κάθε ηλικίας.

Νουβέλες

Νέα νουβέλα του Μιχάλη Μακρόπουλου με τίτλο Μαργαρίτα Ιορδανίδη (εκδ. Κίχλη) αναμένουμε το επόμενο διάστημα. Η καθημερινότητα της Μαργαρίτας Ιορδανίδη, μιας νέας γυναίκας που είναι υπάλληλος σε διαφημιστικό γραφείο, σύζυγος λογιστή και μητέρα δύο κοριτσιών, στην κοντινή αλλά διαφορετική Αθήνα της δεκαετίας του 1990, χωρίς οικονομική κρίση και με τους μετανάστες απ’ την Αλβανία να έχουν μόλις έρθει, μοιάζει διάφανη. Ποια είναι όμως στ’ αλήθεια η Μαργαρίτα;

Ο Ιάκωβος Ανυφαντάκης έγραψε τη νουβέλα Ραδιοκασετόφωνο (εκδ. Πατάκη) για τους γονείς που θα έκαναν τα πάντα για τα παιδιά τους εκτός από το να τα κάνουν ευτυχισμένα. Ο Ηλίας, ταξιδεύοντας με τον γιο του πίσω στο χωριό που γεννήθηκε, για την κηδεία του πατέρα του, ξαναθυμάται μια άλλη εποχή, με σπίτια που έμεναν ξεκλείδωτα τη νύχτα, γάμους που κρατούσαν για πάντα, πατεράδες που δεν ήξεραν ότι θα μπορούσαν να είναι μπαμπάδες, ανθρώπους που πήγαιναν φυλακή για μια ιδέα. Και ραδιοκασετόφωνα

Με ενδιαφέρον αναμένουμε και τη νέα νουβέλα του Θωμά Ψύρρα Άρτιο κατά παρέκκλιση (εκδ. Μεταίχμιο). Η συνέντευξη ενός γέροντα αγρότη με αφορμή μια δίκη για τη δημιουργία οικισμού αυθαιρέτων, αναδεικνύει παθογένειες καθώς και τη προσχηματική σχέση του σύγχρονου ανθρώπου με το φυσικό περιβάλλον.

Νουβέλα αναμένουμε και από τον Άκη Παπαντώνη, ο οποίος συνεχίζει να κινείται με βήματα προσεκτικά και μελετημένα. Η τελευταία αρκούδα του δάσους (εκδ. Κίχλη) περιγράφει την δύσκολη ενηλικίωση δύο αδελφών, με τον μικρότερο, τον Θοδωρή, να παρακολουθεί τη μεταμόρφωση του μεγαλύτερου αδελφού, του Νίκου, σε Νικηφόρο. Από τα σχολικά χρόνια της δεκαετίας του ’80 ως τον εμφύλιο στη Βοσνία του ’90 και την Αθήνα των αρχών του 2000, ο Θοδωρής ψηλαφεί το οικογενειακό τραύμα σε ένα περιβάλλον όπου οι ερωτήσεις ποτέ δεν τίθενται και οι απαντήσεις ποτέ δεν δίνονται.

Ο Χριστόφορος Χριστοφής σκηνοθέτης και σεναριογράφος της ταινίας «Ρόζα» (1982) ανασυστήνει τη μορφή της γυναίκας, χρησιμοποιώντας τρεις διαφορετικές αφηγηματικές φωνές, στο βιβλίο του Ρόζα — Όνειρο και θρύλος και άλλες διηγήσεις (εκδ. Νίκας). Οι τρεις νουβέλες του τόμου, παρουσιάζουν τρεις γυναίκες-ηρωίδες. Η γυναίκα ως σύμβολο της επανάστασης, της τέχνης, του έρωτα. Κοινός τόπος αυτών η Ρόζα Λούξεμπουργκ.

Συλλογές διηγημάτων

Συλλογές διηγημάτων αναμένουμε από τους: Γιώργο Αριστηνό Η επιληψία της γλώσσας (εκδ. Εστία), Βασίλη Ι. Τζανακάρη Ένα παιδί μετράει κεφάλια (εκδ. Μεταίχμιο), Νίκο Μαργαριτόπουλο Άγρια σπαράγγια (εκδ. Αγγελάκη), Δοξούλα Παλαμάρα Γυναίκες στο κίτρινο (εκδ. Βακχικόν), Ολυμπία Θεοδοσίου Ανέμης νήματα (εκδ. Γραφή).

Αναμένουμε επίσης το βιβλίο του Διονύση Καψάλη Ελεγεία και επιτύμβιο: Μικρά χρονικά, λείψανα παντός βίου (εκδ. Άγρα).

Ο Βασίλης Κιμούλης αποδεικνύεται γκανιάν της τρέχουσας ελληνικής πεζογραφίας. Το νέο του βιβλίο –δεύτερο μέσα στη χρονιά–, Όνειρο αληθινό (εκδ. Αιώρα) είναι ένα τρυφερά κυνικό παλίμψηστο αβάσταχτα ανθρώπινων περιπτώσεων σε είκοσι ένα αυτοτελή αλλά με οργανική σύνδεση αφηγήματα, όπου οι πρωταγωνιστές τους ψάχνουν κάτι ή κάποιον που έχει χαθεί για πάντα σ’ έναν κόσμο αληθινό όσο και τα όνειρά τους.

Στον χώρο του φανταστικού εντάσσει ο Γιάννης Αρβανίτης τα δώδεκα διηγήματα του βιβλίου του Παράξενες μέρες, το οποίο αναμένουμε από τις εκδόσεις Γραφή.

Μία καινούργια σειρά μικρού σχήματος έρχεται από τις εκδόσεις Στίξις. Η «Μικρή Στίξις» θα φιλοξενεί αυτοτελή κείμενα-πρόκληση για τον αναγνώστη, στα οποία οι συγγραφείς τους καταπιάνονται, με ιδιαίτερο εκφραστικό τρόπο, με θέματα υπαρξιακά, φιλοσοφικά, ψυχοθεραπευτικά. Έναρξη με τον Μιχάλη Σηφάκη Η Θεός (αφορισμοί), τον Γιώργο Δουατζή Η μοιραία μετάφραση (νουβέλα) και τη Χρυσοξένη Προκοπάκη Αβαρής – τρεις φωνές (διηγήματα).

Πρωτοεμφανιζόμενοι

Έχοντας περάσει από εργαστήρια δημιουργικής γραφής πεζογραφίας και θεάτρου, η Μάρω Κακαβέλα μας συστήνεται με το μυθιστόρημα Τίνος είσαι εσύ (εκδ. Στερέωμα).

Με τη συλλογή διηγημάτων Η Αλεξάνδρεια δεν είναι πια εκεί (εκδ. Βακχικόν) κάνει το πρώτο της βήμα η Ιωάννα Παπασιδέρη.

Αστυνομικά / Noir / Θρίλερ

Η Τατιάνα Αβέρωφ επιστρέφει στον τόπο του εγκλήματος μεταφέροντάς μας ακόμα μία φορά στον Παράδεισο Ιωαννίνων με πρωταγωνιστή τον αστυνόμο Περικλή Γαλάνη, γνώριμο από το αστυνομικό μυθιστόρημά της Έγκλημα στον Παράδεισο. Στο Silver Alert (εκδ. Μεταίχμιο) ο Γαλάνης καλείται να εξιχνιάσει τρεις φαινομενικά άσχετες υποθέσεις: την εξαφάνιση της σαραντάχρονης συζύγου ενός τοπικού παράγοντα-επιχειρηματία, μια σειρά από ληστείες εκκλησιών και έναν φόνο που παρουσιάζεται ως αυτοκτονία με θύμα τον συμπαθή σε όλους αθλητή ορεινού τρεξίματος και καθηγητή Φυσικής Αγωγής στο τοπικό λύκειο.

Επίσης, νέο αστυνομικό μυθιστόρημα από την Έλενα Χατζηαλεξάνδρου Το τελευταίο στοιχείο (εκδ. Αρμός), ψυχολογικό θρίλερ από την Ελευθερία Μεταξά Ίχνος στον καθρέφτη (εκδ. Μίνωας) και αστυνομικό θρίλερ από τη Γιώτα Κοντογεωργοπούλου Σσαμπάχ (εκδ. Bell).

Ένα νέο μυθιστόρημα του Ανδρέα Αποστολίδη Romantica καθώς και δύο ακόμη τίτλους του Γιάννη Μαρή, Νυχτερινό τηλεφώνημα και Μπούμεραγκ είναι η σταθερή και πολύτιμη συνεισφορά της Άγρας στα ελληνικά αστυνομικά μυθιστορήματα για τη χρονιά που διανύουμε.

Αστυνομικό μυθιστόρημα και από τον Λάζαρο Αλεξάκη με τίτλο Σκιές του Νότου (εκδ. Διόπτρα). Ένας κύκλος αίματος ξεκινάει όταν ο Γιώτης, ο ιδιοκτήτης του Νότου, ενός παραλιακού μπαρ μιας επαρχιακής πόλης, αποφασίζει να βοηθήσει μια δημοσιογράφο της Μεσογείου, τη Μαρλίνα, να εξιχνιάσει το παράξενο ατύχημα ενός νεαρού. Μπάτσοι και βαποράκια, ντίβες και χαρτοπαίκτες, ευσυνείδητοι δολοφόνοι και αθώοι περαστικοί παρασύρονται σε μια ιλιγγιώδη πορεία προς το κενό, για να ανακαλύψουν ότι μπορούν να κάνουν τα πάντα, εκτός από το να σώσουν τους εαυτούς τους.

Ο Πάνος Αμυράς μας μεταφέρει στην Αθήνα του μεσοπολέμου με το νέο του μυθιστόρημα Η λέσχη του κακού (εκδ. Διόπτρα). Η κοσμική Αθήνα έχει μετατραπεί σε κέντρο διεθνούς κατασκοπείας, ενώ οι πολεμικές ιαχές της ναζιστικής Γερμανίας αντηχούν σε όλη την Ευρώπη. Από ένα τυχαίο γεγονός ο νεαρός αξιωματικός της Αστυνομίας Νίκος Αγραφιώτης αναλαμβάνει την πρώτη του αποστολή: να εξιχνιάσει τη στυγερή δολοφονία ενός πρωταθλητή πυγμαχίας.

Επανεκδόσεις

Το επόμενο διάστημα την τιμητική του θα έχει ο Γρηγόριος Ξενόπουλος μέσα από τις επανεκδόσεις του Ψυχογιού. Κάθε τόμος συμπληρώνεται από ένα επίμετρο καθώς και το Χρονολόγιο-Εργογραφία που συνέταξε ο Διονύσης Μουσμούτης, συγγραφέας, κριτικός και διευθυντής του περιοδικού Ιστορία. Στα βιβλιοπωλεία κυκλοφορούν ήδη τρεις τόμοι, ενώ τις επόμενες μέρες αναμένουμε τον Κατήφορο (επίμετρο από την Κατερίνα Σχινά), και λίγο αργότερα Πλούσιοι και φτωχοί, Τίμιοι και άτιμοι, Τυχεροί και άτυχοι.

Συνεχίζονται οι προσεγμένες επανεκδόσεις των βιβλίων του Νίκου Καζαντζάκη με το μυθιστόρημα Σπασμένες ψυχές (εκδ. Διόπτρα), ενώ προς το τέλος του Οκτώβρη, όλες οι επανεκδόσεις του Καζαντζάκη θα κυκλοφορήσουν και σε σκληρόδετες εκδόσεις. Εκείνες τις μέρες θα κυκλοφορήσουν και έξι τόμοι με όλα τα θεατρικά έργα του συγγραφέα συνοδευόμενα με πολύ κατατοπιστικά κείμενα από την Κυριακή Πετράκου.

Συνέχεια των επανεκδόσεων για δύο ξεχωριστούς συγγραφείς, τον Αργύρη Χιόνη και τον Η.Χ. Παπαδημητρακόπουλο. Πρώτη θα κυκλοφορήσει η συλλογή αφηγημάτων Όντα και μη όντα, του Χιόνη, με επίμετρο της Γιώτας Κριτσέλη, λίγο μετά η συλλογή αφηγημάτων Ο θησαυρός των Αηδονιών και άλλα διηγήματα, του Παπαδημητρακόπουλου. Και τα δύο βιβλία με τη φροντίδα των εκδόσεων Κίχλη.

Νέα έκδοση αναμένουμε για το μυθιστόρημα της Αμάντας Μιχαλοπούλου Γιάντες και του Λευτέρη Γιαννακουδάκη Τα φαντάσματα του Δεκέμβρη. Και τα δύο από τις εκδόσεις Καστανιώτη.

Ένα από τα λιγότερο γνωστά βιβλία της Σώτης Τριανταφύλλου —ιδιαιτέρως αγαπητό σε όσους την παρακολουθούν συστηματικά— είναι το Πιτσιμπούργκο, το οποίο επανεκδίδεται από τον Πατάκη. Η ιστορία του Δημοσθένη και της Ελέγκως —αφήγημα γραμμένο σε μορφή επιστολών στη χιώτικη ντοπιολαλιά—, ενός νιόπαντρου ζευγαριού από τη Χίο. Ο Δημοσθένης έχει μεταναστεύσει στο Πίτσμπουργκ της Πενσυλβάνια, ενώ η νεαρή γυναίκα του περιμένει στο νησί το πολυπόθητο εισιτήριο του πλοίου για να τον συναντήσει στην Αμερική.

Νέα, αναθεωρημένη έκδοση και για το μυθιστόρημα της Έλενας Χουζούρη Πατρίδα από βαμβάκι, για τις εκδόσεις Πατάκη.

Επίσης, το βιβλίο της Αγγέλας Καστρινάκη Έρωτας στον καιρό της ειρωνείας (εκδ. Κίχλη), δεκατέσσερα χρόνια έπειτα από την πρώτη κυκλοφορία, ξαναδουλεύτηκε και σύντομα θα βρίσκεται στα βιβλιοπωλεία.

Έναν τόμο με διηγήματα του Δημοσθένη Βουτυρά και τίτλο Παραρλάμα και άλλες ιστορίες (εισαγωγή Βάσια Τσοκόπουλος, εκδ. Αιώρα) αναμένουμε σύντομα.

 ΘΕΑΤΡΟ 

Ο William Shakespeare στον Βασιλιά Ριχάρδο Γ (μτφρ. Νίκος Χατζόπουλος, εκδ. Gutenberg) δημιουργεί έναν από τους δημοφιλέστερους και απολαυστικότερους αντιήρωες της παγκόσμιας δραματουργίας. Με χαρακτηριστικά του την ευφυΐα, την πανουργία αλλά και τη σαγήνη που εκπέμπει, ο Ριχάρδος ο Γ είναι ένα από τα σπουδαία κείμενα της παγκόσμιας δραματουργίας.

 ΠΟΙΗΣΗ 

Ο Ernest Renan ως ιστορικός της θρησκείας με ρασιοναλιστική άποψη, αλλά κυρίως ως φιλόλογος με ιδιαίτερη γνώση και σχέση με τη γαλλική γλώσσα, άφησε παρακαταθήκη µια υπέροχη μετάφραση του Άσματος Ασμάτων από τα εβραϊκά, μαζί με μια μελέτη για το διάγραμμα, τη χρονολόγηση και τον χαρακτήρα του ποιήματος. Η Ιφιγένεια Μποτουροπούλου έγραψε τον πρόλογο, έκανε τη μετάφραση από τα γαλλικά και έκλεισε με ένα επίμετρο την ελληνική έκδοση των εκδόσεων Στερέωμα.

Για πρώτη φορά συγκεντρώνεται σε έναν τόμο το σύνολο του έργου του Octavio Pαz με τίτλο Άπαντα τα ποιήματα (εκδ. Gutenberg) σε μετάφραση, σημειώσεις και επίμετρο του Γιώργου Κεντρωτή. Η έκδοση συνοδεύεται από επεξηγήσεις και ερμηνευτικές κατευθυντήριες οδηγίες του ίδιου του ποιητή για τα επιμέρους έργα του, μαζί με αυτοβιογραφικά στοιχεία, που μας επιτρέπουν να προσεγγίσουμε με άνεση ένα έργο στο οποίο ο κόσμος του Μεξικού έχει έλθει σε ώσμωση με τον κόσμο της ευρωπαϊκής ποιητικής και πολιτικής πρωτοπορίας και των ανατολικών μυστικιστικών δοξασιών.

Μέσα στον Οκτώβριο αναμένουμε τη μόνη ποιητική σύνθεση του Fernando Pessoa που δημοσιεύτηκε πριν από τον θάνατό του, με την υπογραφή του σημαντικότερου ίσως ετερώνυμού του, του Άλβαρο ντε Κάμπος, τη Θαλασσινή ωδή (μτφρ. Μαρία Παπαδήμα, εκδ. Gutenberg).

Ένας τόμος με την ποίηση του Peter Handke Άπαντα τα ποιήματα, σε μετάφραση της Ιωάννας Διαμαντοπούλου-Νότντουρφτ πρόκειται να κυκλοφορήσουν οι εκδόσεις Βακχικόν.

Επανέκδοση της εξαντλημένης ποιητικής συλλογής του Cezare Pavese Ο θάνατος θα ‘ρθει και θα ‘χει τα μάτια σου, στη μετάφραση του Σωτήρη Τριβιζά, από τις εκδόσεις Καστανιώτη.

Επίσης, αναμένουμε τον τόμο με ποιήματα του Yves Bonnefoy Σε αναζήτηση τόπου. Την επιλογή των ποιημάτων, την εισαγωγή, τη μετάφραση και το επίμετρο υπογράφει ο Θανάσης Χατζόπουλος. Για τις εκδόσεις Στερέωμα.

Μια έκδοση με τίτλο Η διασκευή του εαυτού μου στις 06:30 [1983-2023] (εκδ. Ίκαρος) η οποία συγκεντρώνει το σύνολο του έργου του Θάνου Σταθόπουλου μέχρι σήμερα αναμένεται το επόμενο διάστημα. Στην έκδοση θα περιλαμβάνεται και η νέα του συλλογή, που δίνει και τον τίτλο στον συγκεντρωτικό τόμο.

Ο τόμος Τα Καβαφογενή (εκδ. Ίκαρος) αποτελεί μια νέα, αναθεωρημένη και επαυξημένη έκδοση μιας παλαιότερης εργασίας του Δημήτρη Δασκαλόπουλου, ο οποίος επιμελήθηκε και την παρούσα έκδοση συγκεντρώνοντας υπερδιπλάσιο αριθμό ποιητών και ποιημάτων σε σχέση με την πρώτη έκδοση. Η ανθολογία, ενενήντα χρόνια μετά τον θάνατο του Καβάφη, συνιστά ένα εκτεταμένο και αντιπροσωπευτικό δείγμα της συνεχιζόμενης γόνιμης επίδρασης και παρουσίας του στη νεότερη ποίησή μας.

Ποιητικές συλλογές αναμένουμε επίσης από τους: Θανάση Χατζόπουλο Κρατήρας (εκδ. Πόλις), Γιάννη Στίγκα Sonderkommando (εκδ. Άγρα), Θωμά Κοροβίνη Τραγούδια και ποιήματα (εκδ. Άγρα), Αγγελική Πεχλιβάνη Εμπύρετα όνειρα (εκδ. Κίχλη), Χαράλαμπο Γιαννακόπουλο Ο θάνατος πλένει το πρόσωπό του στα νερά που κυλάνε απ’ το σώμα σου (εκδ. Πόλις), Ιουλίτα Ηλιοπούλου, Γη μητήρ (εκδ. Ύψιλον), Ιωάννα Θεοχάρη Μαρμάρινες ψυχές (εκδ. Βακχικόν), Κώστα Κουτσουρέλη Ταριχευτήριο Ευρώπη και άλλα ποιήματα (εκδ. Κίχλη), Γιάννη Τζανετάκη Μετά από μένα (εκδ. Πόλις), Νίκο Βλαχάκη Autobahn — Χρονικά των ηλίανθων (εκδ. Βακχικόν), Έφη C. Νικολούδη Η Νύχτα των ελαφιών — Γκουίνεβιρ (εκδ. Γραφή).

Συγκεντρωτικός τόμος και για τα Ποιήματα (εκδ. Εστία) του Τηλέμαχου Χυτήρη.

 ΜΕΤΑΦΡΑΣΜΕΝΗ ΠΕΖΟΓΡΑΦΙΑ 

Σύγχρονη

Νέο μυθιστόρημα από τον —βραβευμένο με Νόμπελ και δύο Μπούκερ— J.M. Coetzee με τίτλο Ο Πολωνός (μτφρ. Χριστίνα Σωτηροπούλου, εκδ. Διόπτρα). Ο Πολωνός είναι η ιστορία του Βίτολντ Βαλτσικιέβιτς, ενός εβδομηντάρη Πολωνού πιανίστα που ερωτεύεται την Μπεατρίθ, μια κατά πολύ νεότερή του γυναίκα, κομψή σύζυγο τραπεζίτη και προστάτιδα των τεχνών, που βοηθάει στην οργάνωση ενός ρεσιτάλ του στη Βαρκελώνη. Η Μπεατρίθ δεν εντυπωσιάζεται αρχικά από τον Βίτολντ, αλλά η πολιορκία του είναι τόσο επίμονη, που αναπόφευκτα παρασύρεται στον κόσμο του καλλιτέχνη. Καθώς της στέλνει γράμματα, της κάνει αμέτρητες προτάσεις για ταξίδια, έρχεται ακόμα και για επίσκεψη στο εξοχικό του συζύγου της στη Μαγιόρκα, η απίθανη σχέση τους ανθίζει. Στην αρχή αυτό φαίνεται να γίνεται με τους δικούς της όρους, όμως το παιχνίδι εξουσίας που παίζουν μεταξύ τους είναι πολύ πιο περίπλοκο.

Ο Douglas Stuart —βραβευμένος με Booker για το Σάγκι Μπέιν— επιστρέφει με το νέο του μυθιστόρημα Ο νεαρός Μάνγκο (μτφρ. Μιχάλης Μακρόπουλος, εκδ. Μεταίχμιο). Ο Stuart έγραφε το μυθιστόρημα για μια πενταετία κι έτσι σήμερα όλοι μιλάνε για έναν λογοτεχνικό θρίαμβο, μια ξεχωριστή απεικόνιση της ζωής της εργατικής τάξης και μια βαθιά συγκινητική και άκρως αγωνιώδης ιστορία της επικίνδυνης πρώτης αγάπης δυο νεαρών αντρών, του Μάνγκο και του Τζέιμς.

Από την άλλη μεριά του Ατλαντικού, και συγκεκριμένα από τη Βιρτζίνια, έρχεται ο S.A. Cosby με το μυθιστόρημα Δάκρυα ξυράφι (μτφρ. Κίκα Κραμβουσάνου, εκδ. Gutenberg). Μια ιστορία αυτοδικίας, προκαταλήψεων και πόνου. Ο Αφροαμερικανός Άικ ντρέπεται που ο γιος του είναι ομοφυλόφιλος, έχει παντρευτεί άντρα και μάλιστα λευκό. Ο γιος του, ο Αïζέια, ντρέπεται για τον πατέρα του που υπήρξε εγκληματίας και έχει περάσει καιρό στη φυλακή. Όταν όμως ο Αϊζέια και ο σύζυγός του Ντέρεκ δολοφονούνται βάναυσα, ο Άικ κυριεύεται από ενοχές και πάθος για εκδίκηση. Σε συνεργασία με τον πατέρα του Ντέρεκ, επίσης ομοφοβικό και πρώην κατάδικο, απευθύνονται σε παλιούς τους γνώριμους από τον υπόκοσμο για να βρουν τους δολοφόνους και να τους τιμωρήσουν ανελέητα.

Μυθιστορηματική βιογραφία πολύ μεγάλων αξιώσεων επιχειρεί ο Colm Tóibín στο νέο του βιβλίο Ο μάγος (μτφρ. Αθηνά Δημητριάδου, εκδ. Ίκαρος). Η βιογραφία του Thomas Mann, του σπουδαίου συγγραφέα του Μαγικού Βουνού, παράλληλα, μπορεί να διαβαστεί σαν μια επική αφήγηση μιας οικογενειακής ιστορίας που διαδραματίζεται ανάμεσα σε δύο παγκόσμιους πολέμους και εκτείνεται στο βάθος του εικοστού αιώνα. Η αριστοτεχνική ισορροπία ανάμεσα στο ιδιωτικό και το παγκόσμιο φανερώνει κάθε στιγμή την απαράμιλλη τέχνη του Tóibín.

Έπειτα από την πολυσυζητημένη της τριλογία, η Rachel Cusk έγραψε ένα δυνατό μυθιστόρημα, που κατάφερε να φτάσει μέχρι τη μακρά λίστα των Μπούκερ. Στο Δεύτερο σπίτι (μτφρ. Θεοδώρα Δαρβίρη, εκδ. Gutenberg) συναντούμε μια νεαρή μητέρα στα πρόθυρα νευρικής κρίσης να περιπλανιέται στο Παρίσι, εκεί εντυπωσιάζεται από την αύρα της «απόλυτης ελευθερίας» που αναδίδει ο πίνακας ενός άγνωστου ζωγράφου. Δεκαπέντε χρόνια αργότερα, καλεί τον διάσημο πλέον ζωγράφο να περάσει τις διακοπές του στο παραθαλάσσιο σπίτι όπου ζει με τον νέο της σύζυγο, την ενήλικη κόρη της και τον φίλο της τελευταίας. Εκείνος δέχεται την πρόσκληση και φτάνει μαζί με τη νεότατη, εντυπωσιακή και πολυτάλαντη σύντροφό του. Η φιλοξενία όμως εξελίσσεται εντελώς διαφορετικά από ό,τι φανταζόταν η οικοδέσποινα.

Αναμένουμε, επίσης και το μυθιστόρημα της Elizabeth Strout Αχ, Ουίλλιαμ!, σε μετάφραση της Μαργαρίτας Ζαχαριάδου για τις εκδόσεις Άγρα, ενώ μόλις κυκλοφόρησε το μυθιστόρημα του Giovanni Dozzini O Μπαμπουκάρ προχωρούσε πρώτος (μτφρ. Μαρία Οικονομίδου, εκδ. Έναστρον), το οποίο απέσπασε το Βραβείο Λογοτεχνίας της Ευρωπαϊκής Ένωσης (EUPL) το 2019.

Ένα νέο μυθιστόρημα αναμένουμε, της γνώριμης και καταξιωμένης Ιρλανδής Anne Enright, με τίτλο Ηθοποιός (μτφρ. Μαρία Φακίνου, εκδ. Καστανιώτη). Ζωντανεύοντας δύο γενιές γυναικών με δύσκολες προσωπικές ιστορίες, θύματα σεξουαλικής βίας για την οποία ποτέ δεν μίλησαν, βρίσκοντας –ή αποτυγχάνοντας να βρουν– τις δυνάμεις για να ανακάμψουν και να προχωρήσουν, η Ηθοποιός θίγει ένα ευαίσθητο και επίκαιρο ζήτημα.

Δύο ιδιαίτερα πρώτα μυθιστορήματα που έρχονται από τη Αγγλία και πραγματεύονται το θέμα της επάρατης νόσου αναμένουμε το επόμενο διάστημα. Το πρώτο από τη Natasha Brown με τίτλο Συνάντηση (μτφρ. Βαγγέλης Τσίρμπας, εκδ. Gutenberg). Για τη μαύρη Βρετανίδα αφηγήτρια του βιβλίου υπήρχε πάντα ένας στόχος: να ανέβει κοινωνικά και οικονομικά. Γι’ αυτό έπρεπε να ακολουθήσει έναν και μόνο δρόμο: εξαντλητική δουλειά, καλές σπουδές, έναν άντρα από οικογένεια με πολλά λεφτά. Τα έχει σχεδόν καταφέρει: ετοιμάζεται να μπει στον στενό κύκλο της παλιάς βρετανικής αστικής τάξης. Και τότε μαθαίνει ότι έχει καρκίνο. Να ξεκινήσει αμέσως θεραπεία που θα αναστείλει την πορεία της; Ή να την αναβάλει για όταν θα είναι ισχυρότερη επαγγελματικά και κοινωνικά; Και το δεύτερο από την Maddie Mortimer με τίτλο Οι χάρτες των υπέροχων σωμάτων μας (μτφρ. Ειρήνη Γεούργα, εκδ. Διόπτρα). Η Λία, ο άντρας της και η κόρη τους είναι μια ευτυχισμένη οικογένεια. Ώσπου μια ξαφνική διάγνωση απειλεί να εκτροχιάσει τις ζωές τους. Καθώς ο εισβολέας κατακτά το σώμα της και η ιστορία της γίνεται ιστορία του, η Λία θέλει κι άλλο χρόνο. Θέλει να ζήσει, να χαρεί την κόρη της, που μόλις μπαίνει στην εφηβεία. Και να κλείσει επιτέλους τους λογαριασμούς της με το παρελθόν. Αλλά πώς μπορούμε να αφήσουμε πίσω μας τα γεγονότα που μας σημάδεψαν, όταν το ίδιο μας το σώμα είναι αυτό που φέρει τα σημάδια; Και υπάρχει άραγε η στιγμή που είμαστε έτοιμοι να πούμε αντίο;

Μυθιστορήματα αναμένουμε επίσης από τους: Joachim B. Schmidt Κάλμαν (μτφρ. Σοφία Αυγερινού, εκδ. Μεταίχμιο), Catherine Hermary-Vieille Οι εξόριστοι του Βυζαντίου (μτφρ. Μανώλης Πιμπλής, εκδ. Στερέωμα), Stéphane Carlier Η Κλάρα διαβάζει Προυστ (μτφρ. Χαρά Σκιαδέλλη, εκδ. Ίκαρος), Carol Shields Πέτρινα Ημερολόγια (μτφρ. Άγγελος Αγγελίδης, Μαρία Αγγελίδου, εκδ. Gutenberg), Charlotte McConaghy Κάποτε υπήρχαν λύκοι (μτφρ. Κλαίρη Παπαμιχαήλ, εκδ. Μεταίχμιο), Richard Powers Αμηχανία (μτφρ. Γιώργος Κυριαζής, εκδ. Gutenberg), Jeanette Winterson Frankisstein: Ιστορία αγάπης (μτφρ. Γιώργος-Ίκαρος Μπαμπασάκης, εκδ. Gutenberg), Guadalupe Nettel Η μοναχοκόρη (μτφρ. Νάννα Παπανικολάου, εκδ. Ίκαρος), Yasmina Reza Σερζ (μτφρ. Χαράλαμπος Γιαννακόπουλος, εκδ. Εστία), Virginie Despentes Βερνόν Σουμπουτέξ 3 (μτφρ. Χαρά Σκιαδέλλη, εκδ. Στερέωμα), Daniel Chavarria Καλιμπάν ο καλός (μτφρ. Μαρία Μπεζαντάκου, εκδ. Opera).

Άλλη μια συμπυκνωμένη δόση Annie Ernaux αναμένουμε προς το τέλος της χρονιάς. Η εμμονή είναι το πορτρέτο μιας γυναίκας μετά το τέλος μιας σχέσης, που περικλείει και όλα τα βήματα της ζήλιας, της ανάγκης της να ξέρει ποια την αντικατέστησε στη ζωή ενός χαμένου αγαπημένου. Η μετάφραση και εδώ της Ρίτας Κολαΐτη, από τις εκδόσεις Μεταίχμιο.

Σε κάποιο ξεχασμένο χωριό της μεξικανικής πολιτείας της Τσιουάουα, ξεκινά η ιστορία του νέου βιβλίου του Yasmina Khadra Για την αγάπη της Έλενας (μτφρ. Γιάννης Στρίγκος, εκδ. Πατάκη). Σ’ αυτό το χωριό η Έλενα και ο Ντιέγκο αγαπιούνται από μικρά παιδιά. Ως τη μοιραία ημέρα που η Έλενα βιάζεται μπροστά στα μάτια του έντρομου Ντιέγκο, ανίκανου εκείνη τη στιγμή να αντιδράσει για να τη βοηθήσει. Τα όνειρα της αιώνιας αγάπης τους γίνονται χίλια κομμάτια και η Έλενα εγκαταλείπει το φτωχό και άγονο χωριό τους για το Χουάρες, μια από τις πιο επικίνδυνες πολιτείες της χώρας, αναζητώντας μια καλύτερη τύχη. Τα ίχνη της χάνονται και οι περιστάσεις οδηγούν τον Ντιέγκο να φύγει και να την αναζητήσει στην κόλαση της μεγαλούπολης όπου κυριαρχούν η παρανομία, η βία και η κυριαρχία των καρτέλ.

Το μυθιστόρημα της Maria Judite de Carvalho Άδειες ντουλάπες (μτφρ. Μαρία Παπαδήμα, εκδ. Ίκαρος) αν και γραμμένο τη δεκαετία του 1960 σκιαγραφεί με καθαρότητα, λιτότητα και τόλμη την ανδροκρατούμενη κοινωνία του ευρωπαϊκού νότου. Ένα σημαντικό μυθιστόρημα της πορτογαλικής λογοτεχνίας.

Δεύτερο μέρος της οικογενειακής της σάγκα (μετά το Η χώρα των άλλων) αποτελεί το Δείτε πώς χορεύουμε (μτφρ.: Κλαιρ Νεβέ, Μανώλης Πιμπλής, εκδ. Μεταίχμιο) της βραβευμένης με Goncourt Γαλλομαροκινής Leïla Slimani. Αντλώντας από το συναρπαστικό παρελθόν της οικογένειάς της, πλάθει ένα τολμηρό, έντονο χρονικό της αδιάκοπης αναζήτησης της ελευθερίας και της αυτεπίγνωσης.

Άλλη μια οικογενειακή ιστορία σε τρεις τόμους αναμένουμε από τον Σλοβένο Loitse Kovačić με τίτλο Οι νεοφερμένοι (μτφρ. Γιούλη Σταματίου, εκδ. Βακχικόν). Ο πρώτος τόμος ξεκινά το 1938 με την απέλαση της οικογένειας Κόβατσιτς από την οικία τους στην Ελβετία και την εγκατάστασή τους στη γενέτειρα του πατέρα, τη Σλοβενία, η οποία τότε ήταν μέρος του Βασιλείου της Γιουγκοσλαβίας. Την ιστορία αφηγείται ένα δεκάχρονο αγόρι, ένα αγόρι διαρκώς αποξενωμένο που ποτέ του δεν μπορεί να ενταχθεί, ούτε στην Ελβετία, αλλά ούτε και στη Σλοβενία, και αντιμετωπίζεται με την ίδια καχυποψία από τους ενήλικες όσο κι από τους συνομήλικούς του. Το έργο περιλαμβάνει εφιαλτικές και βαθύτατα στοχαστικές περιγραφές απομόνωσης μέσα απ’ τα μάτια ενός παιδιού, ενός —από πολλές απόψεις— αφελούς αγοριού που αναγκάστηκε, όμως, να ενηλικιωθεί από μικρή ηλικία.

Σύντομα θα βρίσκεται στα βιβλιοπωλεία και το περσινό Διεθνές Βραβείο Μπούκερ, το μυθιστόρημα της Ινδής Geetanjali Shree Τάφος στην άμμο (μτφρ. Στεφανία Γεωργάκη, εκδ. Καστανιώτη). Η Μαμά, μια ογδοντάχρονη γυναίκα στη βόρεια Ινδία, βουλιάζει σε μια περίοδο κατάθλιψης μετά τον θάνατο του άντρα της και, όταν συνέρχεται, την πλημμυρίζει μια νέα όρεξη για ζωή. Αποφασισμένη να σαρώσει κάθε κανόνα και περιορισμό, προκαλεί αναστάτωση με τις αντισυμβατικές επιλογές της, ταξιδεύει στο Πακιστάν και έρχεται αντιμέτωπη με το ιστορικό τραύμα του Διαχωρισμού της Ινδίας και του ξεριζωμού, βιώματα που στιγμάτισαν την εφηβεία και τη μετέπειτα πορεία της.

Το μυθιστόρημα Οι Νετανιάχου, το οποίο χάρισε στον Joshua Cohen το Βραβείο Πούλιτζερ πεζογραφίας 2022, αναμένουμε το επόμενο διάστημα σε μετάφραση Παναγιώτη Κεχαγιά για τις εκδ. Gutenberg.

Έχοντας αποσπάσει το βραβείο του National Book Critics Circle Award και το PEN/Hemingway για πρωτοεμφανιζόμενο μυθιστόρημα, το ντεμπούτο της Yaa Gyasi Επιστροφή στην πατρίδα (μτφρ. Μαρία Φακίνου, εκδ. Ίκαρος) εξιστορεί με απαράμιλλή σκληρότητα και ομορφιά, τις διαμετρικά αντίθετες ζωές δύο αδερφών και των γενεών που ακολούθησαν στη σκιά τους. Από τη Χρυσή Ακτή της Αφρικής στις βαμβακοφυτείες του Μισισιπή και από τα ιεραποστολικά σχολεία της Γκάνας μέχρι τα σκοτεινά καταγώγια του Χάρλεμ το μυθιστόρημα της Gyasi διατρέχει τρεις ηπείρους, τρεις αιώνες και επτά γενιές με τον αέρα ενός μεγάλου καθαρόαιμου αμερικανικού μυθιστορήματος.

Άλλος ένας γνώριμος Αφροαμερικανός ο Colson Whitehead επιστρέφει με ένα αναπάντεχα διασκεδαστικό μυθιστόρημα, το Μανιφέστο Απατεώνων (μτφρ. Μυρσίνη Γκανά, εκδ. Ίκαρος). Στις σελίδες του ζωντανεύουν όπως ποτέ άλλοτε η πολυτάραχη -μα και τόσο ελκυστική- δεκαετία του 1970 αλλά και μια Νέα Υόρκη που δονείται επικίνδυνα από διαφθορά, εχθρότητες, συγκρούσεις και ωμή βία.

Ο Χίρου Ονόντα είναι νέος όταν η Ιαπωνία συνθηκολογεί με την Αμερική και ο Β’ Παγκόσμιος Πόλεμος τελειώνει, χωρίς ο ίδιος να το πληροφορηθεί. Είναι μεγάλος όταν επιτέλους βρίσκει ένα τέλος και ο δικός του πόλεμος. Για δεκαετίες ο στρατιώτης υπερασπιζόταν ακόμα ένα ασήμαντο νησί στον Ειρηνικό ωκεανό. Την απίθανη αυτή αληθινή ιστορία, ο Werner Herzog την κάνει μυθιστόρημα με τίτλο Το Λυκαυγές του Κόσμου του (μτφρ. Γιώτα Ποταμιάνου). Αναμένεται σύντομα από τις εκδόσεις Βακχικόν.

Άλλη μια νουβέλα αναμένουμε από την Ιρλανδλή Claire Keegan, με τίτλο Πολύ αργά πια (μτφρ. Μαρτίνα Ασκητοπούλου, εκδ. Μεταίχμιο). Ύστερα από μια αδιάφορη Παρασκευή στο γραφείο του, στο Δουβλίνο, o Κάχαλ παίρνει το λεωφορείο για να γυρίσει σπίτι για το τριήμερο. Εκεί, ο νους του πάει σε μια γυναίκα, τη Σαμπίν, με την οποία θα μπορούσε να είχε περάσει τη ζωή του αν είχε φερθεί διαφορετικά. Όλο το βράδυ, συντροφιά μόνο με την τηλεόραση και ένα μπουκάλι σαμπάνια, εισβάλλουν στο μυαλό του σκέψεις – ώσπου αποκαλύπτεται η πραγματική σημασία της συγκεκριμένης μέρας.

Τόσο με τα διηγήματα (Δεκάτη Δεκεμβρίου) όσο και με το μυθιστόρημα (Λήθη και Λίνκολν), ο George Saunders έχει αγαπηθεί και έχει αποκτήσει φανατικούς αναγνώστες, οι οποίοι —και όχι μόνο αυτοί— αναμένουν τη νέα του συλλογή διηγημάτων Μέρα απελευθέρωσης (μτφρ. Γιώργος-Ίκαρος Μπαμπασάκης, εκδ. Ίκαρος), μια ανατρεπτική συλλογή που διερευνά θέματα εξουσίας, ηθικής και δικαιοσύνης και εξετάζει σε συγκινητικό βάθος την ουσία της ανθρώπινης συνύπαρξης.

Οι εκδόσεις Πόλις με τις επόμενες προσεχείς κυκλοφορίες τους θα φτάσουν τους χίλιους τίτλους στον κατάλογό τους. Ο εκδότης Νίκος Γκιώνης προβληματίστηκε για το ποιος θα είναι ο χιλιοστός και μεταξύ τριών τίτλων κατέληξε στην εξής λύση: 999ος: Patrick Modiano Chevreuse (μτφρ. Αχιλλέας Κυριακίδης), 1000ος: László Krasznahorkai Χερστ 07769 — Η ιστορία Μπαχ του Φλόριαν Χερστ (μτφρ. Μανουέλα Μπέρκι) και 1001ος: Graham Greene Ο επίτιμος πρόξενος (μτφρ. Αχιλλέας Κυριακίδης). Στα επόμενα χίλια…

Κλασικά [για πρώτη φορά]

Ακόμη δύο σημαντικοί τίτλοι, που μεταφράζονται για πρώτη φορά στα ελληνικά, θα προστεθούν στη σειρά Orbis Literæ των εκδόσεων Gutenberg. Το μυθιστόρημα που υπήρξε η μεγαλύτερη εμπορική επιτυχία του Joseph Conrad Τύχη: Μια ιστορία σε δύο μέρη, σε μετάφραση και εισαγωγή του Μιχάλη Παπαντωνόπουλου καθώς και το πρώτο βιβλίο του Charles Dickens Τα έγγραφα Πίκγουικ, σε μετάφραση της Ρένας Χατχούτ.

Όσοι έχουν διαβάσει το πρώτο μέρος της τριλογίας «Το χρονικό μιας οικογένειας» της Rebecca West μιλάνε με ενθουσιασμό για μια σπουδαία συγγραφέα. Σύντομα θα κυκλοφορήσει και ο δεύτερος τόμος, με τίτλο Αυτή η πραγματική νύχτα, στην προσεγμένη μετάφραση της Κλαίρης Παπαμιχαήλ για τις εκδόσεις Μεταίχμιο.

Ο John Williams έγινε ευρέως γνωστός στη χώρα μας όταν μεταφράστηκε ο Στόουνερ. Το ενδιαφέρον των αναγνωστών έφερε στις προθήκες άλλα δύο βιβλία του, και τώρα μόλις κυκλοφόρησε και το ντεμπούτο μυθιστόρημά του Μόνο η νύχτα (μτφρ. Ορφέας Απέργης, εκδ. Gutenberg), το οποίο έγραψε όσο νοσηλευόταν ως τραυματίας του Β΄ Παγκοσμίου Πολέμου, ενώ εκδόθηκε το 1948. Τέσσερα μυθιστορήματα και ένας σπουδαίος συγγραφέας που αξίζει να ανακαλύψετε.

Όσο κι αν μοιάζει απίθανο, μετά από σχετική έρευνα διαπίστωσα ότι το μυθιστόρημα του Gilbert Sinoué Λόρενς της Αραβίας — Ο πρίγκιπας με τα δύο πρόσωπα μεταφράζεται για πρώτη φορά, και πιστώνεται στη Χριστίνα Μανιά για τις εκδόσεις Ψυχογιός. Με την ίδια, ίσως και μεγαλύτερη έκπληξη, έψαξα αλλά δεν βρήκα ελληνική μετάφραση στο βιβλίο του Thomas Hardy Μακριά από το αγριεμένο πλήθος. Το επόμενο διάστημα αναμένεται η έκδοσή του σε μετάφραση της Τόνιας Κοβαλένκο για τις εκδόσεις Καστανιώτη.

Επίσης, πρώτη φορά μεταφράζεται και το υβριδικό μυθιστόρημα του Raymond Queneau Η πτήση του Ίκαρου (μτφρ. Αχιλλέας Κυριακίδης, εκδ. Ύψιλον). Στα τέλη του 19ου αιώνα ένας ντετέκτιβ προσλαμβάνεται από έναν συγγραφέα για να αναζητήσει τον πρωταγωνιστή του μυθιστορήματός του, ο οποίος έχει εξαφανιστεί από το χειρόγραφο!

Το επόμενο διάστημα αναμένουμε και το μυθιστόρημα του Alec Scouffi (Αλέξανδρος Σκούφης) Το χρυσόψαρο (μτφρ. – σημειώσεις – επίμετρο: Νίκος Σκοπλάκης, επίμ. Δήμητρα Τζανάκη, εκδ. Κίχλη), ένα μυθιστόρημα για τις άπειρες εκδοχές της ομοερωτικής επιθυμίας και του έρωτα γενικά, για τη σεξεργασία, για τους αποκλεισμούς, για τη ρευστότητα και τη φασματικότητα των έμφυλων ταυτοτήτων.

Άλλο ένα μυθιστόρημα της Iris Murdoch αναμένουμε το επόμενο διάστημα, με τίτλο Η καμπάνα (μτφρ. Έφη Τσιρώνη, εκδ. Διόπτρα), το οποίο μεταφράζεται πρώτη φορά. Μια κωμικοτραγική ιστορία για τη θρησκεία, τον πόθο, τη μάχη ανάμεσα στο καλό και στο κακό, με τη βαθιά φιλοσοφική ματιά της Iris Murdoch.

Μια από τις σημαντικότερες Αμερικανίδες συγγραφείς του 20ού αιώνα, η Willa Cather, το 1918 έγραψε, κατά πολλούς, το καλύτερό της βιβλίο, Η Αν-τόνια μου (μτφρ. Κερασία Σαμαρά, εκδ. Gutenberg) – έναν φόρο τιμής στους μετανάστες πιονέρους της αμερικανικής ενδοχώρας.

Αν και ο Miguel de Unamuno έχει μεταφραστεί στα ελληνικά, υπάρχουν πολλά ακόμα κείμενά του για να μας δείξουν αθέατες πλευρές της γραφής του, όπως η νουβέλα Δύο μάνες (μτφρ. από τα ισπανικά Δήμητρα Παπαβασιλείου, εκδ. Μάγμα), ένα πρωτοποριακό για την εποχή του αφήγημα, ανοιχτό σε πολλαπλές αναγνώσεις.

Ο Alexis de Tocqueville πραγματοποίησε το καλοκαίρι του 1831 ένα ταξίδι στα έσχατα όρια του αμερικανικού πολιτισμού. Ο θαυμασμός και το δέος μπροστά σε μια φύση παρθένα ακόμα, καθώς και η επέλαση της αδυσώπητης αστικοποίησης προς δυσμάς του ενέπνευσαν το Δυο εβδομάδες στο τελευταίο σύνορο (μτφρ. Έφη Κορομηλά, επιμ. Δημήτρης Σωτηρόπουλος, εκδ. Στερέωμα), μια εκπληκτικά επίκαιρη αφήγηση, που ζωντανεύει τον μύθο των συνόρων.

Κλασικά + Σύγχρονα [σε νέες μεταφράσεις]

Νέα μετάφραση για το εμβληματικό βιβλίο της Doris Lessing Το χρυσό σημειωματάριο από την Έφη Τσιρώνη για τις εκδόσεις Διόπτρα. Το Χρυσό σημειωματάριο εκδόθηκε για πρώτη φορά 1962 και θεωρείται ένα από τα μείζονα μυθιστορήματα του 20ού αιώνα. Αφηγείται την ιστορία της Άννα Βουλφ, μιας χωρισμένης μητέρας και μυθιστοριογράφου, η οποία παλεύει ενάντια στο συγγραφικό μπλοκάρισμα στο Λονδίνο της δεκαετίας του ‘50. Από φόβο μήπως τρελαθεί, καταγράφει τα βιώματά της σε τέσσερα χρωματιστά σημειωματάρια. Στο μαύρο καταγράφει τη συγγραφική της ζωή, στο κόκκινο τις πολιτικές της απόψεις, στο κίτρινο τη συναισθηματική της ζωή και στο μπλε καθημερινά γεγονότα. Ωστόσο είναι το πέμπτο σημειωματάριο —το χρυσό— αυτό που ενώνει τα νήματα της ζωής της και κρατάει το κλειδί της ανάρρωσής της.

Η Donna Tartt έχει χτίσει τον μύθο της με μόλις τρία βιβλία, γραμμένα ανά δέκα χρόνια. Οι εκδόσεις Διόπτρα ανέλαβαν την επανέκδοσή τους με νέες μεταφράσεις. Η μυστική ιστορία (1992) βρίσκεται ήδη στα βιβλιοπωλεία και αναμένουμε στο τέλος Νοεμβρίου τα μυθιστορήματα Ο μικρός φίλος (2002) και Η καρδερίνα (2013). Τον μεταφραστικό άθλο των τριών μυθιστορημάτων [περίπου 3500 σελίδες συνολικά] υπογράφει ο Μιχάλης Δελέγκος.

Σε λίγες μέρες, συγκεκριμένα στις 15 Οκτωβρίου, συμπληρώνονται 100 χρόνια από τη γέννηση του Italo Calvino. Αφιερώματα, κείμενα που συνοψίζουν και αποτιμούν το έργο του και φυσικά επανεκδόσεις των βιβλίων του «τρέχουν» τους τελευταίους μήνες σε όλη την Ευρώπη. Με αυτό ως μια καλή αφορμή οι εκδόσεις Καστανιώτη επανεκδίδουν σε νέα μετάφραση της Δήμητρας Δότση το βιβλίο Ο δρόμος του Σαν Τζοβάνι.

Επανεκδόσεις δύο βιβλίων του Georges Perec, Χορείες χώρων και Ζωή οδηγίες χρήσεως, με ξανακοιταγμένες μεταφράσεις από τον Αχιλλέα Κυριακίδη και με τη προσθήκη σημειώσεων και επιμέτρου, για τις εκδόσεις Ύψιλον.

Από τις εκδόσεις Ύψιλον στην Opera και σε νέα μετάφραση η συλλογή διηγημάτων του Julio Cortázar Όλες οι φωτιές η φωτιά. Ο Αχιλλέας Κυριακίδης είναι και εδώ ο μεταφραστής.

Ανεξάντλητος αποδεικνύεται ο Charles Bukowski όπως και το ενδιαφέρον των αναγνωστών για τα βιβλία του. Αναμένουμε προς το τέλος της χρονιάς τον τόμο Μερικές ακόμα σημειώσεις ενός πορνόγερου (μτφρ. Γιάννης Λειβαδάς, εκδ. Μεταίχμιο).

Νέες μεταφράσεις επίσης για το βιβλίο της Edith Wharton Το σπίτι της ευθυμίας (μτφρ. Μυρσίνη Γκανά) και του Panait Istrati Κυρά Κυραλίνα (μτφρ. Ρίτα Κολαΐτη, επίμετρο: Σταύρος Ζουμπουλάκης). Και τα δύο από τις εκδόσεις Μεταίχμιο.

Συνέχεια και για την καλαίσθητη σειρά «Τα Κλασικά» από τις εκδόσεις Ψυχογιός με το αριστούργημα του Gustave Flaubert Μαντάμ Μποβαρί. Τη μετάφραση υπογράφει η Ρίτα Κολαΐτη.

Νέα μετάφραση για το μυθιστόρημα της Jane Austen Μάνσφηλντ παρκ από την Ουρανία Τουτουντζή για τις εκδόσεις Διόπτρα, καθώς και του Honoré de Balzac Ευγενία Γκραντέ, σε μτφρ. – σχόλια – παραρτήματα της Μίνας Αδελάντε και με τον πρόλογο – σχόλια – επίμετρο του Βαγγέλη Δουβαλέρη για τις εκδόσεις Κίχλη.

Νέα μετάφραση και για το μυθιστόρημα του Stendhal Ιταλικά χρονικά (μτφρ. Μαρία Παπαδήμα, εκδ. Καστανιώτη). Το σκηνικό στο οποίο εκτυλίσσονται οι ιστορίες είναι μία εξιδανικευμένη εκδοχή της Ιταλίας, ένα μέρος που για τον Σταντάλ είχε παραμείνει ανόθευτο από τις ηθικές αναστολές και τον κομφορμισμό της μπουρζουαζίας. Από το ασφυκτικό περιβάλλον των αριστοκρατικών μοναστηριών μέχρι τις φρικαλεότητες της οικογένειας Τσέντσι, οι ιστορίες των Ιταλικών χρονικών περιλαμβάνουν όλες χαρακτήρες παθιασμένους, παραβατικούς και αχαλίνωτους, που αφιερώνονται στο κυνήγι της ευτυχίας – «la chasse au bonheur».

Νέα μετάφραση και για το εμβληματικό Έγκλημα και τιμωρία του Fiodor Dostojevskij. Το εγχείρημα υπογράφει η Σταυρούλα Αργυροπούλου από τα ρωσικά για τις εκδόσεις Μίνωας.

Δύο νέες μεταφράσεις για δυο μυθιστορήματα του Friedrich Dürrenmatt αναμένουμε το επόμενο διάστημα. Πρόκειται για το αστυνομικό μυθιστόρημα Ο δικαστής και ο δήμιός του (μτφρ. Πελαγία Τσινάρη) και το τελευταίο, χρονικά, μυθιστόρημα του συγγραφέα, Η κοιλάδα της αταξίας (μτφρ. Βασίλης Πατέρας). Επίσης, έπειτα από πολλά χρόνια ξαναμεταφράζεται το βιβλίο του Gustav Janouch Συνομιλίες με τον Κάφκα (μτφρ. Δημήτρης Δημοκίδης). Και τα τρία από τις εκδόσεις Ροές.

Αναμένουμε επίσης και το πολύ γνωστό από την κινηματογραφική του μεταφορά, μυθιστόρημα της Carson McCullers Ανταύγειες σε χρυσά μάτια (μτφρ. Έφη Τσιρώνη, εκδ. Διόπτρα). Στον αμερικανικό Νότο του 1948 ο λοχαγός Πέντερτον δυσκολεύεται να επιβληθεί στην εγωκεντρική και αναιδή σύζυγό του, αδιαφορώντας ταυτόχρονα για την ερωτική της σχέση με έναν γείτονα αξιωματικό, ο γάμος του οποίου είναι επίσης κλονισμένος. Η εμφάνιση ενός ηδονοβλεψία στρατιώτη θα φέρει στην επιφάνεια τα σεξουαλικά απωθημένα των δύο ζευγαριών.

Νέες μεταφράσεις αναμένουμε στα εξής βιβλία: Οι εξομολογήσεις μιας μάσκας (μτφρ. Αλέξης Καλοφωλιάς) του Yukio Mishima, Η χώρα του χιονιού (μτφρ. από τα Ιαπωνικά Παναγιώτης Ευαγγελίδης) του Yasunari Kawabata. Από τις εκδόσεις Άγρα.

Νέα μετάφραση και για την εμβληματική νουβέλα του Joseph Conrad Η καρδιά του σκότους από τον Μιχάλη Μακρόπουλο για τις εκδόσεις Κίχλη. Ο τόμος θα περιλαμβάνει συνοδευτικά κείμενα που φωτίζουν τις διάφορες όψεις της νουβέλας και την εποχή της.

Άλλη μια νέα μετάφραση για το βιβλίο του Arthur Conan Doyle Σπουδή στο κόκκινο από την Ζωή Κόκκα για τις εκδόσεις Διόπτρα. Το βιβλίο εντάσσεται στη νέα σειρά «Crime Moments», μια σειρά που σκοπό έχει να εξερευνά γραφές που συνέβαλαν στη διαμόρφωση της αστυνομικής λογοτεχνίας.

Η τριλογία του William Golding, που ανοίγει με το Μύησις ταξιδευτού, συνεχίζει με το Σε απόσταση αναπνοής και κλείνει με το Φωτιά στα έγκατα (μτφρ. Μιχάλης Μακρόπουλος, εκδ. Διόπτρα), αποτελεί μια σαρκαστική περιγραφή των νόμων και των ηθών μέσα σε μια μικρογραφία κοινωνίας. Ένα πλοίο που ξεκινά για ένα μακρύ ταξίδι, διάρκειας περίπου ενός χρόνου, από τη Γηραιά Αλβιόνα στους Αντίποδες, όπου ο νεαρός ευγενής Έντμουντ Τάλμποτ πηγαίνει για να καταλάβει διοικητική θέση δίπλα στον κυβερνήτη της αποικίας.

Οι εκδόσεις Τόπος συνεχίζουν με τα βιβλία του William S. Burroughs και σύντομα αναμένουμε το τρίτο μέρος της θρυλικής τριλογίας που περιλαμβάνει τις Πόλεις της κόκκινης νύχτας και τον Τόπο των Νεκρών Δρόμων. Οι Δυτικές Χώρες (μτφρ. Γιώργος Μπέτσος, εκδ. Τόπος) μεταφράζονται για πρώτη φορά στα ελληνικά και θεωρούνται ισάξιες των δύο πρώτων βιβλίων της τριλογίας.

Επανεκδόσεις [Κλασικά + Σύγχρονα]

Οι εκδόσεις Κλειδάριθμος συνεχίζουν να εκδίδουν βιβλία του Stephen King και το επόμενο διάστημα θα δούμε στα βιβλιοπωλεία την Κριστίν (μτφρ. Νέστορας Χούνος), ενώ λίγο πριν από τις γιορτές θα επανεκδοθούν Ο μαύρος πύργος I — Ο τελευταίος πιστολέρο και Ο μαύρος πύργος ΙΙ — Το κάλεσμα των τριών. Και τα δύο σε μετάφραση του Μιχάλη Μακρόπουλου.

Δύο σημαντικές επανεκδόσεις περιμένουμε από την Άγρα. Η αληθινή ζωή του Σεμπάστιαν Νάιτ (μτφρ, επίμετρο Ανδρέα Αποστολίδη) του Vladimir Nabokov, που είχαν βγάλει οι εκδόσεις Άγρα αρκετά χρόνια πριν, και Οι δαιμονισμένοι, του Dostojevskij, στη μετάφραση της Ελένης Μπακοπούλου, που είχε πρωτοεκδοθεί από την Ίνδικτο το 2007.

Επανακυκλοφορούν σε νέες εκδόσεις Το πορτρέτο του Ντόριαν Γκρέι (μτφρ. Γωγώ Αρβανίτη) του Oscar Wilde και Η κυρία Νταλογουέι (μτφρ. Κωνσταντίνα Τριανταφυλλοπούλου) της Virginia Woolf. Από τις εκδόσεις Μεταίχμιο.

Η Pearl Buck ήταν Αμερικανίδα συγγραφέας, η οποία έζησε ένα μεγάλο μέρος της ζωής της στην Κίνα. Το επόμενο διάστημα αναμένουμε την κυκλοφορία τριών μυθιστορημάτων της: Ανατολικός και Δυτικός άνεμος, Η μάνα, Περήφανη καρδιά. Τη μετάφραση σε όλα έχει κάνει ο Άρης Αλεξάνδρου για τις εκδόσεις Γκοβόστη.

Δύο επανεκδόσεις βιβλίων τα οποία έρχονται διαρκώς στην επικαιρότητα μέσω την αναζήτησής τους από κάθε νέα γενιά αναγνωστών. Μιλάμε για το βιβλίο του Émile Zola Κατηγορώ (μτφρ. Σωτήρης Πατατζής) και του Knut Hamsun την Πείνα (μτφρ. Βασίλης Δασκαλάκης). Και τα δύο από τις εκδόσεις Νίκας.

Επανέκδοση και για Το έπος του Γκιλγκαμές (μτφρ. Βάσω Παπαχαραλάμπους, εκδ. Κάκτος), το επικό ποίημα από την περιοχή της Βαβυλωνίας, το οποίο αποτελεί το αρχαιότερο γνωστό λογοτεχνικό έργο, αναγόμενο σήμερα στην Ασσυρο-Βαβυλωνιακή φιλολογία.

Αστυνομικά

Ο Ian Rankin επανέρχεται με το νέο του μυθιστόρημα Όσα δεν θέλω να πω (μτφρ. Χίλντα Παπαδημητρίου, εκδ. Μεταίχμιο) φέρνοντας τον Τζον Ρέμπους στην πιο δύσκολη συνθήκη και ίσως στο οριστικό του τέλος.

Μεγάλη επιστροφή έπειτα από έντεκα χρόνια για τον William Landay, με το αστυνομικό μυθιστόρημα Ό,τι αγαπώ το φέρνω μαζί μου (μτφρ. Δημήτρης Αλεξίου, εκδ. Διόπτρα). Ένα απόγευμα του Νοέμβρη του 1975 η δεκάχρονη Μιράντα Λάρκιν επιστρέφει από το σχολείο και βρίσκει το σπίτι τρομερά ήσυχο. Η μητέρα της λείπει. Τίποτα άλλο δεν είναι παράταιρο. Τι απέγινε η Τζέιν Λάρκιν; Οι αστυνομικοί υποπτεύονται τον σύζυγο της Τζέιν. Όμως δεν βρέθηκαν στοιχεία που να τον συνδέουν με την εξαφάνιση και η υπόθεση σβήνει σιγά σιγά. Δύο δεκαετίες αργότερα ανακαλύπτονται τα λείψανα της Τζέιν. Η έρευνα ξεκινά ξανά. Τα παιδιά, ενήλικες πλέον, αναγκάζονται να διαλέξουν πλευρά.

Ένα ακόμη μυθιστόρημα του πρόωρα χαμένου Alexis Ravelo αναμένουμε το αμέσως επόμενο διάστημα, με τίτλο Μόνο τους πεθαμένους (μτφρ. Κρίτων Ηλιόπουλος, εκδ. Τόπος). Ο Έκτορ Φουέντες πήρε την πτήση για Γκραν Κανάρια. Έπειτα άνοιξε η γη και τον κατάπιε. Για να τον εντοπίσει, δεν υπάρχει καλύτερος από τον Ελάδιο Μονρόι που γνωρίζει απέξω κι ανακατωτά τους δρόμους της πόλης Λας Παλμας, πρωτεύουσας του νησιού Γκραν Κανάρια. Ο βίαιος, σαρκαστικός και συναισθηματικός πρώην ναυτικός βρίσκεται για άλλη μια φορά μπλεγμένος σε μια υπόθεση που αποδεικνύεται πιο σοβαρή από ό,τι έμοιαζε αρχικά.

«Το παιδί που βρέθηκε μέσα στη νύχτα κρύβει κάτι. Ο Φόσκο υποστηρίζει ότι τον απήγαγαν αλλά κατάφερε να το σκάσει, τρέχοντας στα χωράφια της Τοσκάνης. Κανένας δεν τον πιστεύει ή ίσως κανένας δεν προσπάθησε να τον ακούσει πραγματικά. Εγώ ναι. Και ξέρω ότι στην ιστορία του κρύβεται κάτι τρομερό. Κάτι μεγαλύτερο από αυτόν και, ίσως, κι από μένα». Το noir μυθιστόρημα του Marko Di Frankie Η καταδίκη των ζωντανών (εκδ. Πατάκη) αναμένεται το επόμενο διάστημα.

Αναμένουμε επίσης, το τρίτο μεταφρασμένο στα ελληνικά μυθιστόρημα της Claudia Piñeiro με τίτλο Οι Καθεδρικοί (μτφρ. Ασπασία Καμπύλη, εκδ. Carnivora). Κεντρικό θέμα αυτή τη φορά, τα δεινά που προκαλεί στις ζωές των ανθρώπων η Καθολική (και όχι μόνο) θρησκεία. Το μυθιστόρημα απέσπασε το βραβείο Dashiell Hammett 2021.

Μερικά ακόμη αστυνομικά που θα κρατήσουν τους αναγνώστες σε εγρήγορση μέχρι την τελευταία τους σελίδα: Sebastian Fitzek Επιβάτης 23 (μτφρ. Δέσποινα Κανελλοπούλου, εκδ. Διόπτρα), Gillian McAllister Λάθος μέρος, λάθος στιγμή (μτφρ. Μαρία-Νεφέλη Ταμία, εκδ. Μεταίχμιο), Tana French Ο ερευνητής (μτφρ. Δέσποινα Δρακάκη, εκδ. Μεταίχμιο), Marta Sanz Μικρές Κόκκινες Γυναίκες (μτφρ. Κωνσταντίνος Παλαιολόγος, εκδ. Carnivora).

Σημαντική έκδοση για τους φίλους της αστυνομικής λογοτεχνίας είναι «Η τριλογία του φασισμού» (Εν λευκώ, Ένα μουντό καλοκαίρι, Το μπουρδέλο της οδού Όκε) (μτφρ. Δήμητρα Δότση, εκδ. Διόπτρα) του Carlo Lucarelli. Τρεις ιστορίες με ήρωα τον επιθεωρητή Ντε Λούκα που αποδίδουν με φωτογραφική ακρίβεια την ατμόσφαιρα της βίας, της διαφθοράς και της πολιτικής αναταραχής στη μεταπολεμική Ιταλία.

Επίσης, αναμένουμε και το βιβλίο Μαύρος χειμώνας στην Μπολόνια —κι αυτό σε μετάφραση της Δήμητρας Δότση— του Carlo Lucarelli από τις εκδόσεις Πατάκη. Βρισκόμαστε στο 1944, η Μπολόνια ζει τον «πιο μαύρο χειμώνα» της. Η πόλη βρίσκεται υπό γερμανική κατοχή, ασφυκτιά στη μέγκενη της παγωνιάς, πληγωμένη από τους βομβαρδισμούς. Ο Ντε Λούκα τώρα πια υπηρετεί στην Πολιτική Αστυνομία του Σαλό και νιώθει πως ζει μια συνεχή κάθοδο στην Κόλαση. Ώσπου συμβαίνει κάτι.

 GRAPHIC NOVELS 

Το μυθιστόρημα Βίος και πολιτεία του Αλέξη Ζορμπά αναλαμβάνει ο Soloúp (Αντώνης Νικολόπουλος) να το μεταφέρει σε graphic novel ως Ζορμπάς — Πράσινη πέτρα ωραιότατη (εκδ. Διόπτρα), ενώ τον Καπετάν Μιχάλη (εκδ. Διόπτρα) θα τον υπογράψει έτερος ταλαντούχος σκιτσογράφος ο Pan Pan (Παναγιώτης Πανταζής) σε συνεργασία με τον σκηνοθέτη Γιώργο Γούση ως editor.

Μετά το Καπλάνι της βιτρίνας και τον Μεγάλο περίπατο του Πέτρου, ακόμα ένα εμβληματικό έργο της Άλκης Ζέη, το Κοντά στις ράγιες (εκδ. Μεταίχμιο), γίνεται graphic novel, σε διασκευή και εικονογράφηση των δημιουργών κόμικς Στέλλας Στεργίου και Γεωργίας Ζάχαρη.

Επίσης, αναμένουμε το graphic novel Έλα λιγάκι πιο κοντά (εκδ. Key Books), σε κείμενο του Sigmataf και εικονογράφηση του Αντώνη Γλυκού.

 NON FICTION 

Πρόσφατη Iστορία / Παγκόσμιοι Πόλεμοι / Αρχαιότητα

Μια τεκμηριωμένη περιήγηση στην ιστορία των Σεφαραδιτών Εβραίων είναι το βιβλίο-λεύκωμα του Ιακώβ Σιμπή και της Καρίνα Λάμψα Σεφαραδίτες 1492-1932 — Από την Ισπανία στην Οθωμανική Αυτοκρατορία και την ελληνική Θεσσαλονίκη (εκδ. Καπόν). Με το χρονικό του διωγμού τους από την Ιβηρική Χερσόνησο και την εξιστόρηση της ζωής τους στην Οθωμανική Αυτοκρατορία, με έμφαση στη Θεσσαλονίκη, έως τις πρώτες δεκαετίες του 20ου αιώνα, οι Σεφαραδίτες συμπυκνώνουν ιστορία και πολιτισμό με τρόπο θαυμαστό. Η έκδοση περιλαμβάνει και 300 φωτογραφίες.

Τη Σύντομη ιστορία της Σοβιετικής Ένωσης (μτφρ. Γιώργος Μπαρουξής, εκδ. Μεταίχμιο) αφηγείται η πολυβραβευμένη Αυστραλή ιστορικός Sheila Fitzpatrick. Μια συναρπαστική ιστορία για την άνοδο και την πτώση μιας αυτοκρατορίας – και αυτών που αναδύθηκαν από τις στάχτες.

Βασισμένο εξ ολοκλήρου σε ημερολόγια, επιστολές και απομνημονεύματα ανθρώπων που έζησαν τον Νοέμβριο του ’42 κομβικά γεγονότα για την εξέλιξη του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου, το βιβλίο του Σουηδού συγγραφέα και ιστορικού Peter Englund Εφιαλτικές νύχτες: Νοέμβριος 1942. Καθοριστικές στιγμές του Β΄ Παγκοσμίου Πολέμου σε 360 κεφάλαια (μτφρ. Γρηγόρης Κονδύλης, εκδ. Μεταίχμιο), διαχειρίζεται το πλούσιο υλικό του συναρπαστικά και ζωντανεύει με βαθιά συγκινητικό και θαυμάσια διαφωτιστικό τρόπο τις ιστορίες 78 ανθρώπων, από 12 έως 53 ετών.

Στο βιβλίο του Μενέλαου Χαραλαμπίδη Οι δοσίλογοι — Ένοπλη, πολιτική και οικονομική συνεργασία στα χρόνια της Κατοχής (εκδ. Αλεξάνδρεια) παρακολουθούμε την πολιτική, οικονομική και ένοπλη συνεργασία με τον κατακτητή, όπως εκδηλώθηκε στον νομό Αττικής. Μέσα από τη μελέτη αρχείων που για πρώτη φορά δημοσιοποιούνται, περιγράφεται η δράση αυτών που συνεργάστηκαν, εξετάζονται οι λόγοι και οι μηχανισμοί ανάπτυξης του φαινομένου της συνεργασίας καθώς και οι πολιτικές και οικονομικές συνθήκες που ευνόησαν την εμφάνισή της. Οι πολιτικές που ακολούθησαν οι τρεις ελληνικές κατοχικές κυβερνήσεις, ο ρόλος εμπόρων, βιομηχάνων, πολιτικών μηχανικών και άλλων στις οικονομικές συναλλαγές με τους κατακτητές, η δράση της Ελληνικής Βασιλικής Χωροφυλακής, των Ταγμάτων Ασφαλείας, των Ελλήνων πρακτόρων των Ες-Ες και άλλων, που συγκρότησαν το ένοπλο σκέλος της συνεργασίας και η δικαστική τους αντιμετώπιση μετά το τέλος της κατοχής, βρίσκονται στο επίκεντρο της παρούσας μελέτης.

Το νέο βιβλίο του Ian Kershaw Προσωπικότητα και εξουσία – Δημιουργοί και καταστροφείς της μοντέρνας Ευρώπης (μτφρ. Κωστής Πανσέληνος, εκδ. Αλεξάνδρεια) είναι μια συναρπαστική, διαυγής και τολμηρή απόπειρα κατανόησης αυτών των ηγετών, που πρωταγωνίστησαν δραματικά είτε στην παγκόσμια είτε σε μια πιο περιορισμένη εθνική σκηνή (από τον Λένιν και τον Στάλιν μέχρι τον Χίτλερ και τον Μουσολίνι κι από τον Τίτο μέχρι τον Φράνκο).

Ο Λευτέρης Παπακώστας στο βιβλίο του Πολιτικοί και Πολιτική στην Ελλάδα. Από τη μοναρχία στον κοινοβουλευτισμό (1833-1896) (εκδ. Αγγελάκη) διαπιστώνει ότι η διαμόρφωση και ολοκλήρωση της πολιτικής ζωής στην Ελλάδα υπήρξε μία επίπονη και μακρόχρονη διαδικασία που κράτησε όλη τη διάρκεια του 19ου αιώνα, από την ανακήρυξη της ανεξαρτησίας, με τη Συνθήκη του Λονδίνου, στις 7 Μαΐου 1832, μέχρι τον θάνατο του Χαρίλαου Τρικούπη το 1896, στις Κάννες της Γαλλίας.

Οι μελέτες του Συλλογικού τόμου Εθνικές επέτειοι — Μορφές διαχείρισης της μνήμης και της ιστορίας (επιμ. Χάρης Αθανασιάδης, Πολυμέρης Βόγλης, εκδ. Αλεξάνδρεια) θέτουν υπό διερεύνηση τη διαχείριση της μνήμης και της ιστορίας, εστιάζοντας σε κρίσιμες πτυχές των δύο καθιερωμένων εθνικών επετείων (25η Μαρτίου και 28η Οκτωβρίου), αλλά και προεκτείνοντας τη συζήτηση στην εξέγερση του Πολυτεχνείου, την αποκατάσταση της δημοκρατίας το 1974, το Ολοκαύτωμα, την Απελευθέρωση του 1944 και τη μνήμη του Πρώτου Παγκοσμίου Πολέμου.

Το βιβλίο του Κωνσταντίνου Καψάσκη Οι Βρετανικές μυστικές υπηρεσίες στην Ελλάδα 1940-1947 (εκδ. Αλεξάνδρεια) εξετάζει δύο κρίσιμα θέματα, όπως προκύπτουν από διεξοδική έρευνα στα βρετανικά, αμερικανικά και ελληνικά κρατικά αρχεία: Πρώτον, προσπαθεί να προσδιορίσει την επίδραση των βρετανικών Μυστικών Υπηρεσιών στην Ελλάδα κατά την διάρκεια τριών περιόδων: στην αρχή του Β΄ Παγκοσμίου Πολέμου, κατά τη διάρκεια της ελληνικής αντίστασης εναντίον του Άξονα, και τέλος κατά την πρώιμη μεταπολεμική περίοδο, εξετάζοντας τον διαφορετικό ρόλο που αυτές κάθε φορά έπαιξαν. Και δεύτερον, εξετάζει τις συνέπειες της  εμπλοκής των βρετανικών Μυστικών Υπηρεσιών στον ελληνικό Εμφύλιο, και ιδιαίτερα το αποτέλεσμα που είχε η διττή πολιτική την οποία ακολούθησαν οι Βρετανοί στην Ελλάδα επιδιώκοντας δύο αλληλοαποκλειόμενους, όπως αποδείχτηκε, στόχους, έναν στρατιωτικό κι έναν πολιτικό.

Η Όλγα Μπακομάρου με το βιβλίο της Αριστερά κάποτε — Συνεντεύξεις με πρόσωπα που χάραξαν την πορεία της Αριστεράς (εκδ. Αρμός) χαρτογραφεί ένα σημαντικό μέρος της πρόσφατης νεοελληνικής ιστορίας.

Καταδιώξεις, αινιγματικοί γρίφοι, λαβυρινθώδεις διαδρομές και τρομακτικά τέρατα, ποταπές πράξεις δειλίας και μεγαλειώδη ανδραγαθήματα – ο Stephen Fry στο νέο του βιβλίο Ήρωες: Η αρχαία ελληνική μυθολογία αλλιώς (μτφρ. Πέτρος Γεωργίου, εκδ. Πατάκη), δείχνει για τι πραγματικά είμαστε ικανοί εμείς οι θνητοί, τόσο για το καλύτερο όσο και για το χειρότερο.

Στην Πόλη τι ακολουθεί την Άλωση; Πώς γεννιέται και πώς αναπτύσσεται η οθωμανική πρωτεύουσα και πώς επιζούν εντός της, επιστρέφουν ή μετοικούν εκεί, και οργανώνουν την ζωή τους οι Ρωμηοί, ο κτητορικός της λαός; Πόση η τομή και ποια η συνέχεια με τα προ της Αλώσεως; Σ’ αυτά τα ερωτήματα απαντά η μελέτη του Κώστα Μ. Σταματόπουλου Η Ρωμηοσύνη της Πόλης (1453 -1600) (εκδ. Καπόν).

Κοινωνία / Οικονομία / Επιστήμη

Όπως η γεωπολιτική της γης, υπάρχουν μέρη και χώροι έξω από την ατμόσφαιρα της γης που είναι πιο στρατηγικοί από άλλους. Στο βιβλίο του Tim Marshall Το μέλλον της γεωγραφίας (μτφρ. Σπύρος Κατσούλας, εκδ. Διόπτρα) καταδεικνύεται πώς η πολιτική στη γη θα συνεχίσει να επηρεάζει τον αγώνα για στρατηγική πρόσβαση και εκμετάλλευση στο διάστημα. Ο Marshall ξεκινά το τελευταίο του βιβλίο ανακεφαλαιώνοντας τις χαρές και τον ενθουσιασμό του πρώτου διαστημικού αγώνα ταχύτητας και τονίζοντας τη γεωπολιτική του επιρροή ακόμη και εν μέσω της πιθανότητας πυρηνικής καταστροφής. Τώρα πια είμαστε σε μια δεύτερη διαστημική κούρσα, υποστηρίζει, η οποία τυχαίνει να συμπίπτει με έναν ακόμη Ψυχρό Πόλεμο.

Σύντομα αναμένουμε και το βιβλίο του Dr. Daniel J. Siegel Ο αναπτυσσόμενος νους (εκδ. Ίριδα).

Ο Michiο Kaku, ο συγγραφέας του μπεστ σέλερ Η θεϊκή εξίσωση, παρουσιάζει το βιβλίο του Κβαντική υπεροχή, η επανάσταση των Κβαντικών Υπολογιστών αλλάζει τα πάντα (μτφρ. Γιώργος Κυριακόπουλος, εκδ. Τραυλός) και ρίχνει φως στα βαθύτερα μυστήρια της επιστήμης. Ο πιο διάσημος φυσικός της εποχής μας, εξηγεί με θαυμαστή γλαφυρότητα τις εντυπωσιακές δυνατότητες του κβαντικού υπολογισμού. Η μεταφορά περίπλοκων επιστημονικών εννοιών σε μια γλώσσα που μπορούν να κατανοήσουν οι απλοί αναγνώστες είναι μια τέχνη που κατέχει άριστα ο Kaku από τις παραδόσεις του στο Πολιτειακό πανεπιστήμιο της Νέας Υόρκης.

Για δισεκατομμύρια χρόνια, η Γη ήταν ένα αφιλόξενo μέρος που καλυπτόταν από ταραγμένες θάλασσες, με ένα τοπίο που δημιουργούνταν αργά μέσω αδιάκοπων ηφαιστειακών εκρήξεων και μια ατμόσφαιρα σε συνεχή κατάσταση χημικών αντιδράσεων. Το βιβλίο του Henry Gee Μια (πολύ) σύντομη ιστορία της ζωής πάνω στη γη (μτφρ. Γιώργος Προεστός, εκδ. Κάκτος) είναι μια συναρπαστική ιστορία επιβίωσης και επιμονής, που φωτίζει τη λεπτή ισορροπία πάνω στην οποία η ζωή γεννήθηκε και συνεχίζει να υπάρχει σήμερα.

Ποιοι είναι αυτοί οι «αλγόριθμοι» που αλλάζουν την καθημερινή μας ζωή; Τι κρύβεται στην άλλη πλευρά του μαθηματικού παγόβουνου; Η Aurélie Jean με το βιβλίο της Από την άλλη πλευρά της μηχανής — Ένα ταξίδι στη χώρα των αλγορίθμων (μτφρ. Γιώργος Μπολιεράκης, εκδ. Στερέωμα) υπόσχεται να απαντήσει σ’ αυτά και πολλά άλλα ερωτήματα σχετικά με τη χρήση των αλγόριθμων.

Το βιβλίο των Douglas W. Simon και Joseph Romance Η πρόκληση της πολιτικής — Μια εισαγωγή στην πολιτική επιστήμη (επιμ.: Ανδρέας Στεργίου, Σωτήρης Βανδώρος, μτφρ. Δημήτρης Γκινοσάτης, εκδ. Κριτική), προβάλλει την ιδέα ότι η πολιτική στο σύνολό της έχει να κάνει με ορισμένες θεμελιώδεις έννοιες. Ποιες είναι οι πολιτικές αξίες που εμψυχώνουν έναν αγαθό πολιτικό βίο; Μπορούμε να αναπτύξουμε μια επιστήμη της πολιτικής που θα μας βοηθά να κατανοήσουμε τις εμπειρικές πραγματικότητες της πολιτικής; Μπορούμε να επιτύχουμε ένα υψηλό επίπεδο πολιτικής σωφροσύνης στην αντιμετώπιση των δημόσιων ζητημάτων;

Στο βιβλίο του Βαγγέλη Κουμαριανού Η κοινωνική ασφάλιση ως θεσμός αλληλεγγύης (εκδ. Τόπος), ο θεσµός της κοινωνικής ασφάλισης αναλύεται ως θεσµός που θεµελιώνεται στην αρχή της κοινωνικής αλληλεγγύης. Τα θεσµικά χαρακτηριστικά, οι µηχανισµοί προστασίας και χρηµατοδότησης, το συλλογικό φαντασιακό είναι άρρηκτα συνυφασµένα µε τη θεωρία της αλληλεγγύης. Η προσέγγιση της κοινωνικής ασφάλισης υπό το φως της αρχής της αλληλεγγύης αναδεικνύει τη στενή σχέση µεταξύ τους.

Η ελληνική κοινωνία ήταν πάντα αδιάφορη έως εχθρική απέναντι στις συνθήκες της ζωής των μικρών κοριτσιών που έφταναν από το χωριό και έμπαιναν δούλες στα σπίτια των αστών. Η μελέτη της Ίριδας Αυδή-Καλκάνη Υπηρέτριες — Η πικρή Ιστορία τους στην Ελλάδα (εκδ. Γκοβόστη) επιχειρεί την καταγραφή της αγνοημένης ιστορίας των υπηρετριών, η οποία είναι άκρως απαραίτητη, ώστε να συμπληρωθεί ένα ακόμη από τα κενά της ιστορίας των γυναικών της Ελλάδας.

Μια περιήγηση στις αντινομίες και στις υποσχέσεις της πολιτικής, από τον Μαρξ μέχρι ορισμένους σύγχρονους στοχαστές της δημοκρατικής χειραφέτησης, επιχειρεί ο Νικόλας Αλ. Σεβαστάκης στο βιβλίο του Πολιτική χειραφέτηση και κοινωνική κριτική (εκδ. Πόλις). Σε μια σειρά από κεφάλαια που λειτουργούν ως «μαθήματα εισαγωγής», ο συγγραφέας προσεγγίζει γνωστά και σχετικά άγνωστα ονόματα της νεότερης και σύγχρονης σκέψης. Ο Μαρξ, ο Τοκβίλ και ο Νίτσε συναντούν εδώ τον μύστη του ανθρωπιστικού σοσιαλισμού Πιερ Λερού και τον φιλόσοφο της ρεπουμπλικανικής αδελφοσύνης Ζιλ Μπαρνί. Στο δεύτερο μέρος του βιβλίου, ο συγγραφέας εξετάζει τα διακριτά ίχνη του σύγχρονου ρεπουμπλικανικού προβληματισμού για την κυριαρχία, τη σχέση με το κράτος και τον περιορισμό της ιδιωτικής ή κρατικής αυθαιρεσίας.

Ιδέες / Φιλοσοφία / Ψυχανάλυση

Ο Γιώργος Χατζηβασιλείου με το βιβλίο του Η φιλοσοφία της τεχνητής νοημοσύνης — Ένα ταξίδι στο μέλλον (εκδ. Διόπτρα) βυθοσκοπεί την οντολογία και την ηθική της νέας τεχνολογίας κι αφηγείται γλαφυρά με ζωντάνια και διαύγεια για το ευρύ αλλά και επιστημονικό κοινό τις μεγάλες κοινωνικές προκλήσεις, τα οφέλη και τις απειλές που η τεχνολογία φέρει.

Με μεγάλο ενδιαφέρον αναμένουμε τη μελέτη της Έλενας Καραγεωργίου Το βιβλίο της ντροπής — Χαρτογραφώντας το πιο ανθρώπινο συναίσθημα και του Σωτήρη Μανωλόπουλου Ανοίγοντας τον εαυτό μας — Ένα σπίτι για τον ξένο. Και τα δύο από τις εκδόσεις Αρμός.

Επίσης, το βιβλίο του Γεράσιμου Στεφανάτου Το φαντασιακό της δημιουργίας — Σκέψη-Τέχνη-Ψυχή (εκδ. Εστία).

Αναμένουμε σύντομα και τον τόμο Διαλέξεις και ομιλίες (1937-1958) (μτφρ. Ρίτα Κολαΐτη, εκδ. Καστανιώτη), ο οποίος θα περιλαμβάνει τριάντα τρία κείμενα από δημόσιες τοποθετήσεις του Albert Camus.

Ο καθηγητής Φιλοσοφίας στο MIT Kieran Setiya έγραψε ένα βιβλίο-χάρτη για να βρίσκουμε τον δρόμο μας σε παντός είδους δυσκολίες: από τα προσωπικά μας τραύματα μέχρι τις αδικίες και τους παραλογισμούς του κόσμου. Η ζωή είναι δύσκολη: Πώς η φιλοσοφία θα μας βοηθήσει να βρούμε τον δρόμο μας (μτφρ. Κωστής Πανσέληνος, εκδ. Μεταίχμιο). Με γραφή ζεστή και προσιτή, ο Setiya αποκαλύπτει πώς τα εργαλεία της φιλοσοφίας μπορούν να ελαφρύνουν το βάρος του ανθρώπινου πόνου.

Μικρά δοκίμια φιλοσοφίας που αντανακλούν μεγάλα νοήματα όπως την ειρήνη, την ελπίδα, τη (θρησκευτική) πίστη, τη δικαιοσύνη, την αυτογνωσία και πάνω απ’ όλα την ευγνωμοσύνη του ανθρώπου για την ίδια τη ζωή, περιλαμβάνονται στο βιβλίο του Κωνσταντίνου Γεωργάτου Επίνοια – Μικρά Δοκίμια Φιλοσοφίας, το οποίο θα κυκλοφορήσει τι επόμενο διάστημα από τις εκδόσεις Νίκας.

Σύντομα και το βιβλίο του Jürgen Habermas, Αχ, Ευρώπη! – Κείμενα για το μέλλον της Ευρώπης και για τη δημόσια σφαίρα (μτφρ. Δημήτρης Υφαντής, εκδ. Ροές).

Επίσης, το βιβλίο του επιτυχημένου Mate Gabor Ο μύθος του φυσιολογικού (μτφρ. Έλενα Τσουκαλά, εκδ. Key Books).

Αυτοβελτίωση / Εμείς και οι άλλοι

Έντονος ανταγωνισμός στον χώρο εργασίας και τα πρότυπα του κόσμου των μέσων κοινωνικής δικτύωσης, συχνά οδηγούν σε επαγγελματική εξουθένωση και κατάθλιψη. Η κοινωνία συνεχώς υποβάλλει την ανάγκη να θέλουμε περισσότερα και να είμαστε τέλειοι. Πώς μπορούμε να αποφύγουμε αυτή την παγίδα; Οι απαντήσεις στο βιβλίο Το κυνήγι της τελειότητας: Πώς να μην πέσεις στην παγίδα (μτφρ. Κωστής Πανσέληνος, εκδ. Μεταίχμιο) του Thomas Curran, Επίκουρου Καθηγητή στο Τμήμα Ψυχολογικής και Συμπεριφορικής Επιστήμης στο London School of Economics.

Το μπεστ σέλερ των Sunday Times Ο μοναχός που δεν ήθελε να έχει δίκιο (μτφρ. Νοέλα Ελιασά, εκδ. Μίνωας) του Bjorn Natthiko Lindeblad είναι γεμάτο συμβουλές, όλες τους πρακτικές και εφαρμόσιμες, γιατί βασίζονται σε πραγματικά γεγονότα της ζωής του πρώην μοναχού Λίντεμπλαντ.

Αρχιτεκτονική / Φωτογραφία / Τέχνη

Βιβλία αναφοράς για τη νεοελληνική κοινωνία, γραμμένα από έναν ταλαντούχο, οξυδερκή και ευαίσθητο δημιουργό. Εξαντλημένα και τα δύο τα τελευταία χρόνια. Τα βιβλία του Μάνου Χατζιδάκι, Ο καθρέφτης και το μαχαίρι, με τα τριάντα έξι κείμενα –που δημοσιεύτηκαν σε περιοδικά και εφημερίδες ή εκφωνήθηκαν από τον ίδιο–, και με τις σχολιασμένες φωτογραφίες, καθώς επίσης και Τα σχόλια του Τρίτου, κυκλοφορούν ξανά από τις εκδόσεις Ίκαρος.

Επιδίωξη του βιβλίου του Αντώνης Bάου Εικαστική Εκπαίδευση στην Ελλάδα — Ιστορική αναδρομή και σύγχρονα διλήμματα (εκδ. Τόπος) είναι η διερεύνηση των όρων µε τους οποίους θεµελιώθηκε και αναπτύχθηκε η εικαστική εκπαίδευση στον ελληνικό χώρο στις διάφορες βαθµίδες. Με χρονολογική αφετηρία το 1833, εξετάζονται τα προγράµµατα διδασκαλίας της τέχνης και οι επιδράσεις σε αυτά δύο κύριων και µεταβαλλόµενων συνιστωσών: της καλλιτεχνικής δραστηριότητας και του εκπαιδευτικού µηχανισµού, που εξελίσσονται παράλληλα. Εκκινώντας από διαφορετικές αφετηρίες, συνυφαίνονται µε τους γενικότερους προσανατολισµούς και τα ζωτικά θέµατα κάθε εποχής, αλλά και εγχαράσσουν νέα πολιτισµικά πρότυπα.

Νέα βιβλία από τους: Αλέξανδρο Παπαγεωργίου-Βενέτα Ο λόγος του πρωτομάστορα — Κριτική ανάγνωση κειμένων του Δημήτρη Πικιώνη, Νίκο Δασκαλοθανάση Μοντέρνα τέχνη 1850-1940, Γιώργο Χατζημιχάλη, Έργα 1968-2022 (συνοδευτικός κατάλογος της έκθεσης στο Μουσείο Μπενάκη) και Γιάννη Τσαρούχη Μαθήματα περί ζωγραφικής (εισαγωγή Ευφροσύνης Δοξιάδη, επίμετρο Αλέκου Λεβίδη). Όλα από τις εκδόσεις Άγρα.

Ένα δοκίμιο για τη Μοντέρνα και τη Σύγχρονη Τέχνη είναι το νέο βιβλίο του Δημοσθένη Δαββέτα Το τέλος της Αισθητικής; Τεχνομηδενισμός και Σύγχρονη Τέχνη (εκδ. Νίκας), το οποίο έρχεται να απαντήσει σε πλήθος ερωτημάτων με τρόπο απλό και κατανοητό.

Το βιβλίον της Ευτυχίας Γιαννούλη «Περδικιώτικα»: τόπος Αιγίνης – Οικείες όψεις και απόψεις της νεώτερης Αίγινας (εκδ. Καπόν) ιχνογραφεί τις ιστορικές μεταμορφώσεις της νεώτερης Αίγινας, ιδίως κατά την περίοδο που ακολουθεί την μετοίκηση από την μεσαιωνική πρωτεύουσα Αίγενα, άλλως Παλαία Χώρα, στην νέα πόλη στο λιμάνι. Τα «Περδικιώτικα» αποτελούν έναν από τους πολλούς «Τόπους Αιγίνης» που συμμετέχουν σε αυτή την μεταμόρφωση με τον τρόπο τους, συνέχοντας γαίες και οικογένειες, επενδύοντας σε συνεργασίες εντός και εκτός Αιγίνης, προσφέροντας τόπο οικείο για συναθροίσεις και συνδιαλλαγή.

Η μελέτη του Max Weber Κοινωνιολογία της μουσικής (μτφρ. Θωμάς Σλιώμης, εκδ. Πατάκη) είναι ένα πυκνό αλλά σημαντικότατο σύγγραμμα για τις κοινωνικές και τις ορθολογικές –ή και ανορθολογικές- βάσεις της τέχνης της μουσικής. Μια μελέτη που ανατέμνει τη φυσιολογία, την τεχνική και τους αισθητικούς κανόνες του μουσικού φαινομένου που, άλλωστε, δεν πρέπει να το ξεχνούμε, αποτελεί μία ακόμη ανθρώπινη επινόηση, μία ακόμη ανθρώπινη κατασκευή.

Λογοτεχνικές / Θεατρικές / Κινηματογραφικές Μελέτες

Ο Αναστάσης Βιστωνίτης στον τόμο Το Παρασκήνιο της μνήμης – Για τη λογοτεχνία, τις ιδέες, την Ιστορία (εκδ. Καστανιώτη) οργανώνει ένα συναρπαστικό ταξίδι με βασικούς άξονες τη λογοτεχνία, τις ιδέες, το έργο αλλά και τους τόπους όπου έζησαν μεγάλοι συγγραφείς και διανοητές.

Το βιβλίο Για την ποίηση (μτφρ. Στέφανος Μπεκατώρος, εκδ. Πατάκη) αποτελεί μια επιλογή δοκιμίων του κορυφαίου Αγγλοαμερικανού ποιητή T.S. Eliot (Νόμπελ Λογοτεχνίας 1948), που αφορούν τη θεωρία του για την ποίηση και την κριτική της. Στα πολυάριθμα κριτικά και θεωρητικά του κείμενα ο Eliot κατέγραψε την αγωνία και την αυστηρή κριτική του στάση απέναντι στον παρηκμασμένο καπιταλιστικό πολιτισμό της Δύσης, που οδηγεί στην καταβαράθρωση της ανθρώπινης ζωής.

Το βιβλίο της Elena Ferrante Τα περιθώρια και η υπαγόρευση – Για την απόλαυση της ανάγνωσης και της γραφής (εκδ. Πατάκη) περιλαμβάνει τέσσερα ανέκδοτα κείμενά της σχετικά με τη δική της «περιπέτεια της γραφής», καθώς και κείμενα άλλων δημιουργών. Πρόκειται για τρεις αριστοτεχνικές διαλέξεις που προορίζονταν για τους κατοίκους της Μπολόνια (στο πλαίσιο των διαλέξεων Umberto Eco Lect),

Με ενδιαφέρον αναμένουμε και το βιβλίο του Shaun Bythell Όσα σκέφτεται ο βιβλιοπώλης σου για σένα (μτφρ. Μαριάννα Καλέμη, εκδ. Key Books), βιβλίο που έχει διαγράψει μια επιτυχημένη πορεία στη Μεγάλη Βρετανία.

Επίσης, αναμένουμε την ανθολογία που επιμελήθηκε ο Σόλωνας Παπαγεωργίου με τίτλο (εκδ. Key Books).

Αυτο/Βιογραφίες

Το επόμενο διάστημα αναμένουμε και τη μεγάλη αυτοβιογραφία του Pablo Neruda Τη ζωή μου, ομολογώ, την έζησα (μτφρ., σημειώσεις, επίμετρο: Γιώργος Κεντρωτής, εκδ. Gutenberg). Η αφήγηση ξεκινάει από τη γέννησή του, το 1904, σ’ ένα φτωχό χωριό της Χιλής και φτάνει έως και λίγες μέρες πριν από τον θάνατό του, το 1973. Μιλά για σημαντικά διεθνή γεγονότα και περιγράφει κορυφαίους λογοτέχνες, καλλιτέχνες, πολιτικούς. Στο εκτενές επίμετρο παρουσιάζονται μεταφρασμένα όλα τα ποιήματα στα οποία αναφέρεται ο Νερούδα.

Στις αρχές Νοεμβρίου θα εκδοθεί και μια συλλογή από αδημοσίευτες επιστολές, οι οποίες θα σκιαγραφούν τη ζωή του John Le Carre, με τίτλο Η ιδιωτική ζωή ενός κατασκόπου — Οι επιστολές του John le Carré (επιμέλ. Tim Cornwell, εκδ. Bell).

Η Μυρσίνη Ζορμπά στο βιβλίο Σημειώσεις από την εποχή των προσδοκιών (εισαγωγή-επιμέλεια: Αντώνης Λιάκος, εκδ. Πόλις) εξιστορεί τη ζωή της, μετά την προαναγγελία του επικείμενου τέλους της: «Να γράψω για τις πολλές ζωές που έζησα; Για τα Πετράλωνα, την εφηβεία, τη Νομική, την Ιταλία, τον “Οδυσσέα”, το διδακτορικό, το ΕΚΕΒΙ, την Ευρωβουλή, το γραφείο Σημίτη, το Υπουργείο Πολιτισμού; Ναι, αλλά όχι τις αναμνήσεις μου· κυρίως τη δυναμική και τον προβληματισμό μου».

Εκατό χρόνια από τη γέννηση της Μαρίας Κάλλας και το βιβλίο του Μιχάλη Δημητρίου Δεν είμαι η Μαρία… είμαι η Κάλλας (εκδ. Bell) —καρπός ερευνητικής δημοσιογραφίας και αποτέλεσμα πολυετούς έρευνας συγκερασμένης με λογοτεχνικά στοιχεία— παρουσιάζει την αυθεντική προσωπικότητα της Μαρίας Κάλλας. Χρησιμοποιεί πρωτογενείς πηγές, τεκμήρια και πλήθος στοιχεία, και μαζί με τις μαρτυρίες στενών φίλων και συνεργατών της Κάλλας —οι οποίοι ομιλούν με παρρησία και ευθύτητα— πολλά από τα ανυπόστατα, ανακριβή και ευτελή, που για χρόνια διακινούνται, καταρρέουν μέσα στις αποκαλυπτικές σελίδες του βιβλίου.

H Μάχη Ξενάκη στο βιβλίο της Ιάννης Ξενάκης — Ένας συγκλονιστικός πατέρας (εκδ. Αλεξάνδρεια) ακολουθεί τον πατέρα της, Ιάννη Ξενάκη, στο ταξίδι της ζωής του. Αυτό το βιβλίο δεν είναι μια απλή βιογραφία αφιερωμένη στον Ιάννη Ξενάκη, συνθέτη, μαθηματικό και αρχιτέκτονα, από την κόρη του Μάχη. Πρώτα απ’ όλα, πρόκειται για μια κατάδυση στα οικογενειακά αρχεία από τα οποία προκύπτουν έγγραφα απαραίτητα για την κατανόηση της διαδικασίας επεξεργασίας του έργου του: φωτογραφίες και οικογενειακά πορτρέτα, σημειωματάρια εργασίας, παρτιτούρες και σχέδια.

Όταν καταργείς ένα από τα πιο αναγνωρίσιμα brand names σε όλο τον πλανήτη [twitter] για να το μετονομάσεις σε X θα πρέπει να είσαι είτε ασύλληπτα σίγουρος για την επιχειρηματική σου επιλογή είτε «ξεροκέφαλος» και αυτοκαταστροφικός. Αυτά και άλλα πολλά ερωτήματα γύρω από το φαινόμενο Elon Musk έρχεται να καλύψει η βιογραφία που έγραψε ο Walter Isaacson Elon Musk – Η επίσημη βιογραφία (μτφρ. Γιώργος Μαραγκός, εκδ. Κλειδάριθμος).

Η Μαρία Χατζηστεφανή αποτελεί πρότυπο αυτοδημιούργητης, τολμηρής και πετυχημένης στον επιχειρηματικό χώρο. Με το δεύτερο βιβλίο της, Πώς να φτάσεις στην κορυφή (μτφρ. Αγγελική Τζαβάρα, εκδ. Κλειδάριθμος) μοιράζεται με τους αναγνώστες της όλα όσα την εμπνέουν και την παρακινούν με στόχο να δώσει ώθηση στα δικά τους όνειρα..

«Ο Μίνως Βολανάκης, ήθελε να ανεβάσει μαζί της την Κάρμεν του Μπιζέ, ο Κάρολος Κουν ενδιαφερόταν να της αναθέσει ρόλο κορυφαίας σε τραγωδία, όπως άκουγα. Άλλωστε ήδη το προσωνύμιό της ήταν συνυφασμένο κατά κάποιον τρόπο με τον Ευριπίδη. Δηλαδή Μαρινέλλα ίσον “Εκάβη του τραγουδιού”». Αστικός μύθος ή πληροφορίες που βγαίνουν πρώτη φορά στο φως; Η Μαρινέλλα αφηγήθηκε τη ζωή της στον Γιάννη Ξανθούλη κι έτσι σύντομα θα έχουμε το βιβλίο Οι νύχτες που έγιναν μεσημέρια (εκδ. Διόπτρα).

Σε μια ανελέητη, ενδοσκοπική αλλά και διαφωτιστική αφήγηση με τη μορφή επεισοδίων ξετυλίγεται η ζωή του Bono, στην αυτοβιογραφία Surrender — 40 τραγούδια, μια ιστορία (μτφρ. Γιώργος-Ίκαρος Μπαμπασάκης, εκδ. Ψυχογιός).

^＊ Ο ΚΩΣΤΑΣ ΑΓΟΡΑΣΤΟΣ είναι δημοσιογράφος.