Για το βιβλίο κόμικ των Φιλίπ Μπρενό [Philippe Brenot] και Λετισιά Κορίν [Leaticia Coryn] «Sex Story» (μτφρ. Σταύρος Παπασταύρου, εκδ. Παπαζήση), μια πλούσια και καυστική ιστορία της σεξουαλικότητας, από τους προγόνους μας τους πιθήκους μέχρι τις μέρες μας.
Γράφει ο Διονύσης Μαρίνος
Σεξ: ναι αυτό το πυρίκαυστο, μνημειώδες, ονειροφαντασιακό, ώρες ώρες περιγελαστικό κι άλλες δύσκαμπτο σαν αλύγιστο μέταλλο στο στομάχι, κομμάτι της ζωής μας. Δεν γίνεται να ζήσεις χωρίς αυτό, δεν νοείται άνθρωπος που να μην επιθυμεί σφόδρα να εισχωρήσει στο σκοτεινό αλλά και ρόδινο στόμιο του έρωτα. Για να λέμε τα πράγματα με το όνομά τους: του έρωτα και της κλινοπάλης, για να θυμηθούμε και το βιβλίο του Κωστή Παπαγιώργη (Ίμερος και Κλινοπάλη, εκδ. Καστανιώτη). Είμαστε, άραγε, ενημερωμένοι γι’ αυτό που αποτελεί μέρος της αυτούσιας ύπαρξής μας ή, μήπως, παραμένουμε –ακόμη και ως το τέλος– αναλφάβητοι του σεξ;
Προφανώς, και με την επίρρωση της εμπειρίας που αποκτάει κανείς με τα χρόνια, κάποιες δεξιότητες επιτυγχάνονται, κάποιες άλλες μένουν στην αφάνεια ως μην χρειαζούμενες και ορισμένες εισέρχονται στο σεξουαλικό ρεπερτόριό μας ως μορφές ενδιαφέροντος πειραματισμού. Ακόμη κι έτσι, όμως, πόσο καλά γνωρίζουμε την ιστορία του σεξ από την εποχή των σπηλαίων έως τις μέρες της τεχνητής νοημοσύνης και των ρομπότ;
Ποιος θέλει να επιδοθεί σε πραγματείες επί της πράξεως, αν όχι στην ίδια την πράξη;
Θα πει κανείς πως όταν συνευρίσκεσαι με το έτερον ήμισύ σου, το τελευταίο που θέλεις να κατέχεις είναι μια καλά αρματωμένη θεωρητική σκευή. Ορθόν και σαφές. Το πρακτικό σκέλος κερδίζει καταφανώς. Ποιος θέλει να επιδοθεί σε πραγματείες επί της πράξεως, αν όχι στην ίδια την πράξη;
Εντούτοις, το πώς προσδιορίζεται, αναδιαμορφώνεται ή εξελίσσεται η σεξουαλική μας ταυτότητα (ειδικά στις μέρες μας που ολοένα και περισσότερο πληθαίνουν οι ερωτικοί μας ορίζοντες) είναι μια γνώση που αξίζει να την έχουμε. Όχι μόνο αξίζει, αλλά θα έπρεπε κανονικά να είναι μέρος της ιμερικής προπαίδειας από την εφηβεία κιόλας.
Ένα βιβλίο για το σεξ σε μορφή κόμικ
Ας ξεχάσουμε για λίγο τα βαρετά, ακαδημαϊκά, σχεδόν αποκαθηλωτικά βιβλία που αναφέρονται στο σεξ ωσάν να είναι μια στείρα επιστημονική γνώση κι ας εντρυφήσουμε σε κάτι πιο παιγνιώδες και διασκεδαστικό (κάπως έτσι δεν πρέπει να είναι το σεξ, άλλωστε;) όπως το βιβλίο του Philippe Brenot και της Laeticia Coryn Sex Story που κυκλοφορεί στα ελληνικά από τις εκδόσεις Παπαζήση.
Το ιδιαίτερο που έχει αυτό το βιβλίο είναι ότι φτιάχτηκε σε μορφή κόμικ. Μάλιστα, για πρώτη φορά η ιστορία της σεξουαλικότητας εμφανίζει σε τέτοια εκδοχή κι αυτό από μόνο του είναι μέγιστο δέλεαρ. Είναι, άραγε, ένα βιβλίο που θα σε κάνει να γελάσεις; Σίγουρα ο στόχος τους δεν είναι πρώτιστα αυτός. Δεν πρόκειται για ένα τυπικό δείγμα κόμικ όπου ακόμη και κάποια σοβαρά θέματα διηθίζονται στα νάματα του γέλιου. Υπάρχει εν μέρει κι αυτή η διάσταση, αλλά σε δεύτερο επίπεδο.
Έχει την αξία του το γεγονός ότι ο Philippe Brenot είναι ψυχίατρος και ανθρωπολόγος και επίσης διευθυντής του τμήματος Σεξολογίας του Πανεπιστημίου Paris Descartes, ενώ η Leaticia Coryn είναι συγγραφέας κόμικς και συνεργάζεται με το περιοδικό AAARG! Τα βιογραφικά των δύο πιστοποιούν πως η κοινή του εργασία στηρίζεται στην επιστημονική έρευνα και τη γνώση από τη μια μεριά και στην πολύ καλή αποτύπωση της θεωρητικής πλευράς σε εικόνες, έτσι ώστε να επιτελεστεί σωστά η έννοια του κόμικ.
Θα έλεγε κανείς πως αξίζει να γίνει το εγκόλπιο κάθε πρωτόβγαλτου στο σεξ.
Το αποτέλεσμα εκπλήσσει. Θα έλεγε κανείς πως αξίζει να γίνει το εγκόλπιο κάθε πρωτόβγαλτου στο σεξ. Αρκεί να σκεφτούμε με λύπη την έλλειψη που υπάρχει ακόμη και στις μέρες μας στα σχολεία γύρω από τη σεξουαλική διαπαιδαγώγηση. Ωστόσο, ακόμη και για τους υπόλοιπους που έχουν ένα κάποιο παρελθόν στις σεξουαλικές συνευρέσεις, τούτο το βιβλίο θα τους προσφέρει μια νέα διάσταση στο θέμα.
Ας γίνει, βέβαια, κατανοητό, για να αποφευχθούν τυχόν παρανοήσεις: ούτε περίεργες στάσεις (τύπου Κάμα Σούτρα) δείχνει, ούτε υπάρχει για να μας αυξήσει τη λίμπιντο. Ας το δούμε σαν μια πόρτα που ανοίγει ξαφνικά μπροστά μας σε κάτι που ως τώρα ήταν ερμητικά κλειστό είτε από δική μας σεμνοτυφία, είτε διότι η κοινωνία αρνείται πεισματικά να μιλήσει ουσιαστικά για το σεξ, ειδικά η ελληνική.
Όπως συμβαίνει, όμως, πάντα με τα θέματα που αφορούν στο σεξ (ιδιαιτέρως που στον 21ο αιώνα έχει γίνει ακόμη και πολιτική πράξη-δήλωση) είναι συμβατό και λογικό και αντιπαραθέσει κανείς αρκετά αντεπιχειρήματα σ΄αυτά που αναφέρει ο Brenot. Αν ανατρέξει κανείς στα κατά καιρούς άρθρα που έχουν γραφτεί για το εν λόγω βιβλίο θα βρεθεί μπροστά σε μια παράξενα διαμορφωμένη βεντάλια απόψεων. Από τις πλέον θετικές έως τις σφόδρα αρνητικές.
Πόσο καλά γνωρίζουμε τα επίπεδα λίμπιντο της Κλεοπάτρας, του Λουδοβίκου ΙΣΤ΄ ή του Μιχαήλ Άγγελου;
Από τη μια, ναι, είναι μια δίοδος αυτό το βιβλίο να μάθεις πράγματα που νόμιζες ότι γνώριζες, ενώ στην ουσία τελείς σε κατάσταση πλήρους άγνοιας. Ποιος γνωρίζει, άραγε, αν όντως η πορνεία είναι το αρχαιότερο επάγγελμα; Τι ξέρουμε για τη σεξουαλικότητα των αρχαίων θεών και των ζώων; Πόσο καλά γνωρίζουμε τα επίπεδα λίμπιντο της Κλεοπάτρας, του Λουδοβίκου ΙΣΤ΄ ή του Μιχαήλ Άγγελου; Ξέρουμε πότε και για ποιο λόγο απαγορεύτηκε ο αυνανισμός; Είμαστε σε θέση να απαντήσουμε αν ήταν αποδεκτή η ομοφυλοφιλία στην Αρχαιότητα;
Δεν είναι υποχρεωτικό να τα γνωρίζουμε όλα αυτά, διά τούτο το συγκεκριμένο βιβλίο είναι σε θέση να μας δώσει αρκετές απαντήσεις. Δεν θα είναι πλήρεις, αλλά είναι ένα έναυσμα για περαιτέρω –προσωπική– έρευνα.
Επιπλέον, ορισμένες αναφορές του προκαλούν πλήθος αντιρρήσεων. Επί παραδείγματι: ο Brenot ισχυρίζεται ότι ήταν η εμφάνιση της αγάπης που οδήγησε στην εφεύρεση της σεξουαλικής ιδιωτικότητας. Επίσης, σύμφωνα με τον ίδιο, οι μεγαλύτερες γυναίκες δεν χρειάζονται σεξ. Θεωρεί πως ο Μαρκήσιος ντε Σαντ ήταν απλώς ένας τρελός, ο Καζανόβας αρνιόταν να φοράει προφυλακτικό και ότι ο Φρόιντ μιλούσε ελάχιστα για τη σεξουαλικότητα στα έργα του.
Θα είχε ενδιαφέρον να ακούσουμε την –πιθανή– πύρινη απάντηση των φεμινιστριών στην άποψη του Brenot ότι οι γυναίκες δεν απελευθερώθηκαν με την ψήφο ή την αυξημένη πρόσβαση στον πλούτο και την αντισύλληψη, αλλά εξαιτίας του σουτιέν, του μπικίνι και των πλαστικών επεμβάσεων. Παράδοξη άποψη, το δίχως άλλο, κι αρκετά προκλητική.
Το βιβλίο, πάντως, έγινε ευπώλητο στη Γαλλία αποδεικνύοντάς μας για άλλη μια φορά ότι οι Γάλλοι έχουν σαφώς μια πιο φιλελεύθερη αντιμετώπιση σε θέματα που έχουν να κάνουν με τη σεξουαλικότητά τους. Μήπως να αρχίσουμε να το κάνουμε κι εμείς; Το συγκεκριμένο βιβλίο δεν είναι το άπαν, αλλά σίγουρα είναι μια αρχή. Μια εισαγωγή ευανάγνωστη, σπιρτόζα και σύγχρονη. Είναι προτιμότερο να διαφωνούμε με κάποιες από τις επισημάνσεις του Brenot από το να είμαστε στο πλήρες σκοτάδι. Αν μη τι άλλο δεν μας χρειάζονται άλλο οι ρόδινοι φόβοι στο σεξ.
＊Ο ΔΙΟΝΥΣΗΣ ΜΑΡΙΝΟΣ είναι δημοσιογράφος και συγγραφέας. Τελευταίο βιβλίο του, το μυθιστόρημα «Μπλε ήλιος» (εκδ. Μεταίχμιο)
