Γράφει η Εύη Γ. Καρυδάκη
Τόση παπάτζα, τόση αμετροέπεια είναι πραγματικά πρωτόγνωρη για την πολιτιστική ιστορία της πόλης του Βόλου. Με μεγάλη έκπληξη πληροφορηθήκαμε τις δηλώσεις του γνωστού Βολιώτη Ιωακείμ Μπαλτσαβιά, μαέστρου της Συμφωνικής Ορχήστρας Βόλου, ότι η προετοιμαζόμενη πρωτοχρονιάτικη συναυλία της Συμφωνικής Ορχήστρας αποτελεί ένα γεγονός που θα γίνει για πρώτη φορά στα χρονικά και ότι με αυτήν στο Βόλο «δημιουργούμε τον δικό μας πολιτισμό», μετά μάλιστα από σχετικό «όνειρο στην ψυχή» της αντιδημάρχου Πολιτισμού κ. Αντωνοπούλου. Μας εκπλήσσει το γεγονός ότι ο κ Μπαλτσαβιάς, αν και ξεκίνησε τα μουσικά του βήματα ως σπουδαστής του Ωδείου Βόλου, έχει τόσο ασθενική μνήμη. Το ίδιο ισχύει και για την αντιδήμαρχο Πολιτισμού που, αν και γνώστης της ιστορίας και του πολιτισμού της πόλης, ξέχασε τους μουσικούς της Φιλαρμονικής και το πολιτιστικό έργο που προσέφεραν επί χρόνια στη πόλη.
Είναι ζήτημα τιμής για την Ιστορία της πόλης μας να θυμίσουμε στους επιλήσμονες ότι οι πρώτες πρωτοχρονιάτικες συναυλίες στο Βόλο δόθηκαν πολλά χρόνια πριν από την Φιλαρμονική του Δήμου Βόλου, που είναι τόσο παλιά όσο και ο κινηματογράφος «Αχίλλειον», αν και τα 100 χρόνια από την ίδρυση της το 1924 αγνοήθηκαν φέτος με προσβλητικό τρόπο από τον Δήμο Βόλου. Είναι ζήτημα τιμής και για τον πατέρα μου, τον αρχιμουσικό Γιώργο Καρυδάκη που από το 1984 έως το 2012 διετέλεσε μαέστρος της Φιλαρμονικής Βόλου, αλλά και για τον παππού μου, που έφτιαξε την Μπαντίνα του Βόλου, φυτώριο και πρωτοπορία πραγματικά για εκείνη την εποχή, ενώ και οι δύο, μαζί με άλλους άξιους μαέστρους καθηγητές, ανέθρεψαν μουσικά τόσα παιδιά στο Ωδείο του Βόλου.
Οι Πρωτοχρονιάτικες συναυλίες ξεκίνησαν από την Φιλαρμονική επί δημαρχίας Πιτσιώρη, με έφορο τότε της Φιλαρμονικής τον Αχιλλέα Τσιργούλα και μαέστρο τον Γιώργο Καρυδάκη. Πρωί-πρωί ανήμερα της Πρωτοχρονιάς η Φιλαρμονική πήγαινε στην έπαρση της σημαίας, ύστερα στη δοξολογία στη Μητρόπολη και αμέσως μετά στο κατάμεστο Δημοτικό Θέατρο για την Πρωτοχρονιάτικη συναυλία, ενώ το βράδυ της παραμονής έπαιζε τις μουσικές της στην αγορά του Βόλου και μαζί της άλλαζε η χρονιά. Πρωτοχρονιάτικες συναυλίες που και τότε ήταν «sold out», όπως επαίρονται για την φετινή συναυλία της Συμφωνικής Ορχήστρας. Ήταν πραγματικά πρωτόγνωρο μια μπάντα με πνευστά να παίζει τόσα συμφωνικά έργα σπουδαίων συνθετών.
Ο ρόλος της Φιλαρμονικής στην πόλη μας ήταν και είναι πραγματικά πρωτοπόρος. Αν και λαϊκό μουσικό σύνολο, με τους μουσικούς της να είναι οικοδόμοι, εργάτες, μικροεπαγγελματίες, πωλητές σε μαγαζιά της πόλης, κτλ. η Φιλαρμονική με τους σκαπανείς της τέχνης είναι στο δρόμο με χιόνια και βροχές, σε επετείους, σε χαρές και σε λύπες, στους αυλόγυρους από ξωκλήσια ή στους περιβάλλοντες χώρους μεγαλόπρεπων ναών, σε καλοκαιρινές συναυλίες στις γειτονιές και τα πάρκα της πόλης, για γέροντες, νέους και παιδιά. Πραγματικές μουσικές ανάσες. Διώχνοντας με την μουσική τους κακούς θορύβους της πόλης, γεμίζοντας ένα ολόκληρο θέατρο με παλμό χαρά και απέραντη αγάπη.
Οι μουσικοί της Φιλαρμονικής ήταν δεμένοι μεταξύ τους σαν μια οικογένεια, με τις πρόβες τους στο κτίριο της Φιλαρμονικής να συνοδεύονται από τα πλατιά χαμόγελα όλων για το συλλογικό αποτέλεσμα, τις μαγικές πιρουέτες της μπαγκέτας του μαέστρου, αλλά και από τα «γαλλικά» του προς τα «παιδιά του», τους μουσικούς, όταν οι νότες έβγαιναν με φάλτσα. Η σχέση τους με την Φιλαρμονική ήταν ένας έρωτας διάρκειας και αντοχής και αυτό ήταν το μυστικό της επιτυχίας της και του μεγάλου ερείσματος που είχε στην πόλη, ενώ η απήχηση της ξεπερνούσε τα όρια του Βόλου.
Η αντιδήμαρχος Πολιτισμού έχει χρέος να διασώσει τις παρτιτούρες του μαέστρου της Φιλαρμονικής – ένα τεράστιο έργο, προσφορά στη Φιλαρμονική, στους μουσικούς και στη μουσική της πόλης, με ατελείωτες ώρες δουλειάς, μερόνυχτα για χρόνια και με εκατοντάδες ενορχηστρώσεις – έτσι ώστε όλος αυτός ο πλούτος να μην ροκανίζεται από κάθε είδους ποντικούς στο κτίριο της Φιλαρμονικής, μια που μέχρι σήμερα κανείς δεν τον φρόντισε. Αν δεν χρειάζονται όλο αυτόν τον μουσικό πλούτο, ας τον παραδώσουν στην οικογένεια του.
Όσο για την επικείμενη πρωτοχρονιάτικη συναυλία της Συμφωνικής Ορχήστρας Βόλου, θα χαρούμε πραγματικά για το εγχείρημα και θα χειροκροτήσουμε. Θα το αναγνωρίσουμε ως μια αυτονόητη και επιβεβλημένη συνέχεια των παλιότερων πρωτοχρονιάτικων συναυλιών, συνέχεια που άργησε όμως πολύ. Απαιτούμε όμως τον σεβασμό που αρμόζει στους πρωτοπόρους μουσικούς της πόλης μας, σε όλους αυτούς που άνοιξαν το δρόμο ώστε να υπάρχουν και να μας ταξιδεύουν σήμερα τα μουσικά σύνολα του Βόλου.
Εύη Γ. Καρυδάκη
Βόλος, 23 Δεκεμβρίου 2024
Υ.Γ. Χρόνια πριν θυμάμαι τον εαυτό μου, περιμένοντας τον πατέρα μου να τελειώσει το μάθημα, να παίζω κρυφτό στη σοφίτα του Ωδείου, όταν αυτό ήταν ακόμη αφημένο στην τύχη του, ερείπιο. Πολύ πριν δοθούν χρήματα στη Φιλαρμονική από την Μελίνα ως υπουργό Πολιτισμού, που ενθουσιάστηκε από την Φιλαρμονική στα εγκαίνια του Ωδείου. Ήταν τα πρώτα χρήματα για την ανέγερση του Δημοτικού Θεάτρου του Δήμου Βόλου που έγινε επί δημαρχίας Κουντούρη.
